Wpadło mi dzi­siaj w oczy:

Przestrzeganie zasa­dy jaw­no­ści postę­po­wa­nia ma zasad­ni­cze zna­cze­nie dla kon­tro­li pra­wi­dło­wo­ści dzia­łań zama­wia­ją­ce­go przez wyko­naw­ców. Ograniczanie sto­so­wa­nia tej zasa­dy jest rów­no­znacz­ne z ogra­ni­cze­niem moż­li­wo­ści zasto­so­wa­nia środ­ków odwo­ław­czych przez uczest­ni­ków postę­po­wa­nia, co sta­no­wi poważ­ne ogra­ni­cze­nie ich usta­wo­wych praw.

Bezwzględne trzy­ma­nie się zasa­dy jaw­no­ści mogło­by w pew­nych przy­pad­kach blo­ko­wać moż­li­wość udzie­le­nia zamó­wie­nia. Istnieją, bowiem sytu­acje, w któ­rych dla doko­na­nia oce­ny speł­nie­nia warun­ków udzia­łu w postę­po­wa­niu lub oce­ny zgod­no­ści zło­żo­nej przez wyko­naw­cę ofer­ty ze spe­cy­fi­ka­cją istot­nych warun­ków zamó­wie­nia koniecz­ne jest umiesz­cze­nie w ofer­cie infor­ma­cji wraż­li­wych. W szcze­gól­no­ści mogą to być infor­ma­cje sta­no­wią­ce tajem­ni­cę przed­się­bior­stwa, a te bez wąt­pie­nia powin­ny pod­le­gać ochro­nie przed ujaw­nie­niem ich i tym samym osła­bie­niem pozy­cji ryn­ko­wej przedsiębiorcy.

(cytat z Opinia Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT] w spra­wie jaw­no­ści postę­po­wa­nia i doku­men­ta­cji prze­tar­go­wej w postę­po­wa­niach o zamó­wie­nia publiczne.http://www.piit.org.pl/_gAllery/16/50/16506/Opinia_PIIT_w_sprawie_jawnosci_ofert.pdf )

Jestem prze­ko­na­ny, że za mało wiem, bo jakoś nie znam jed­ne­go nawet sen­sow­ne­go przy­pad­ku, by zapy­ta­nie i ofer­ta mia­ło mieć w sobie cokol­wiek ​„pouf­ne­go”. Owe ​„Istnieją, bowiem sytu­acje..” są trosz­kę jak Yeti: wszy­scy o nim mówią a nikt nie widział. Ogólnie jed­nak cie­szy mnie powyż­sza (pole­cam lek­tu­rę cało­ści) opi­nia. Treść usta­wy jed­nak (wytłusz­czo­ny frag­ment opi­nii praw­nej), wska­zu­je furt­kę. Praktyka poka­zu­je, (co potwier­dzam), że:

…w ostat­nim cza­sie zaczy­na ugrun­to­wy­wać się nad­uży­wa­nie wyjąt­ku wpro­wa­dzo­ne­go przez usta­wo­daw­cę. Wbrew zasa­dzie ?excep­tio­nes non sunt exten­den­dae?, coraz czę­ściej doko­nu­je się zabie­gów inter­pre­ta­cyj­nych prze­no­szą­cych sto­so­wa­nie wyjąt­ku na sytu­acje jedy­nie podob­ne lub zbli­żo­ne do okre­ślo­nych przez usta­wo­daw­cę. Docierają do nas infor­ma­cje, że wyko­naw­cy obej­mu­ją tajem­ni­cą przed­się­bior­stwa coraz więk­sze frag­men­ty swo­ich ofert, a celem tych zabie­gów jest naj­czę­ściej zablo­ko­wa­nie moż­li­wo­ści kon­tro­li ofert przez kon­ku­ren­cję, a nie fak­tycz­na potrze­ba ochro­ny tajem­ni­cy przed­się­bior­stwa.

Cóż, pod­pi­su­je się pod tym obie­ma ręka­mi [wyróż­nie­nie moje]. Gdzie te tajem­ni­ce? Czym są?

Zapytanie ofer­to­we zawie­ra opis przed­mio­tu zamó­wie­nia (OPZ), któ­rym może być pro­dukt lub usłu­ga. Oferta prze­tar­go­wa to jedy­nie odpo­wiedź (pomi­jam for­ma­li­zmy w rodza­ju wadium czy pod­pis oso­by upraw­nio­nej itp.), brzmią­ca: ​„to o co opi­sa­no w OPZ u nasz kosz­tu­je tyle”. Zasada prze­tar­gu jest pro­sta jak kon­struk­cja cepa. Nie widzę tu nigdzie miej­sca na ​„wraż­li­wość informacji”.

Jednym z przy­kła­dów nie­uza­sad­nio­ne­go zastrze­ga­nia, jako tajem­ni­cy przed­się­bior­stwa są frag­men­ty ofer­ty zawie­ra­ją­ce kal­ku­la­cję ceny wraz z wyszcze­gól­nia­niem kom­po­nen­tów zawar­tych w cenie, szcze­gól­nie, gdy te skład­ni­ki są typo­wy­mi na ryn­ku pro­duk­ta­mi informatycznymi.

Stara zasa­da, któ­rą gdzieś czy­ta­łem: ​„jeże­li Twoją prze­wa­gą na ryn­ku jest tyl­ko to, że sprze­da­jesz to samo po innej cenie każ­de­mu klien­to­wi, to szyb­ko zmień zawód”. Czynienie ceny ​„wraż­li­wą infor­ma­cją” to sygnał: ​„wsty­dzę się przy­znać, że nacią­gam klien­tów”. A może masz part­ne­rów, może jesteś dys­try­bu­to­rem pro­duk­tu, podob­nie jak wie­lu Twoich kon­ku­ren­tów? Zawarłeś umo­wę z pro­du­cen­tem, mię­dzy inny­mi na warun­ki sprze­da­ży (ceny) i oszu­ku­jesz (nie wywią­zu­jesz się z umo­wy) więc ukry­wasz ceny? Nie, nie mam na myśli zmo­wy ceno­wej, mam na myśli np. dum­pin­go­we ceny (patrz cyto­wa­ny doku­ment), a może ofe­ru­jesz nie­re­al­ne warun­ki i cechy usłu­gi (też dum­ping), wstyd to poka­zać publicz­nie i ​„utaj­niasz”?

W opi­nii Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji przed­się­bior­cy decy­du­ją­cy się dzia­łać na ryn­ku zamó­wień publicz­nych, muszą mieć świa­do­mość, że wkra­cza­ją w reżim wyma­ga­ją­cy sto­so­wa­nia mak­sy­mal­nej jaw­no­ści tre­ści swo­ich ofert ze wszyst­ki­mi kon­se­kwen­cja­mi zwią­za­ny­mi z pod­da­niem się pro­ce­du­rom okre­ślo­nym w usta­wie PZP.

Cieszy ta opi­nia, to nawo­ły­wa­nie. ​„Czego nie zabra­nia pra­wo zabra­nia wstyd” (cyt. Seneka młodszy).

Na praw­dę uwa­żam, że ukry­wa­nie tre­ści ofert to sygnał: ​„jestem kan­cia­rzem” (podob­nie jak nie­pod­pi­sy­wa­nie ich imie­niem i nazwi­skiem auto­ra). Nie widzę nawet jed­ne­go powo­du by np. cena była ​„know-how” fir­my… jeże­li ktoś tak uwa­ża to … współ­czu­ję. Prawdziwe know-how spo­koj­nie chro­ni pra­wo autor­skie czy paten­to­we, tajem­ni­ca fir­my – a np. szcze­gó­ły orga­ni­za­cyj­ne fir­my (tajem­ni­ca), to raczej nie jest przed­miot ofer­ty ani zapytania.

Bywa, że po pod­pi­sa­niu umo­wy o pouf­no­ści, dosta­ją doku­men­ta­cję np. cudzą ofer­tę lub to co powsta­je jako pro­dukt póź­niej­szej usłu­gi. Nie raz nie dzi­wię się, że jej auto­rzy (fir­my) pil­nie strze­gą, by tych doku­men­tów nikt nie widział, też bym się ich wstydził…

Rada: zawsze mów praw­dę, nie będziesz musiał pamię­tać komu co powiedziałeś…i nikt nie będzie Cię mógł szan­ta­żo­wać, że opowie…