Ten post ma 8 komentarzy

1. 

   Sławomir Niemiec 6 września 2012 Odpowiedz

   Moim kole­dzy infor­ma­ty­cy dostrze­ga­ją zwy­kle sfor­ma­li­zo­wa­ne i dobrze dzia­ła­ją­ce pro­ce­sy, któ­re może wyko­ny­wać ​„maszy­na”. W rze­czy­wi­sto­ści pro­ce­sy, w któ­rych bio­rą udział ludzie są bar­dzo skom­pli­ko­wa­ne. Z pew­no­ścią jest sztu­ką i wyma­ga spo­re­go doświad­cze­nia opi­sa­nie ich w spo­sób czy­tel­ny i jed­no­znacz­ny. Bez zdo­by­cia wie­dzy na temat dzia­ła­nia orga­ni­za­cji zama­wia­ją­ce­go, nie­jed­no­krot­nie spo­tka­łem się w swej pra­cy zawo­do­wej z duży­mi pro­ble­ma­mi w kolej­nych eta­pach ​„pro­jek­tów informatycznych”.
   W tym kon­tek­ście, chcia­łem przy­to­czyć cie­ka­wą defi­ni­cję wie­dzy według Davnporta i Prusaka:
   ​„Wiedza to płyn­ne połą­cze­nie ukształ­to­wa­ne­go doświad­cze­nia, war­to­ści, infor­ma­cji kon­tek­sto­wej i eks­per­ty­zy, któ­re zapew­nia­ją model oce­ny oraz pozwa­la­ją wcie­lić nowe doświad­cze­nia i infor­ma­cje. Swój począ­tek i odnie­sie­nie znaj­du­je w umy­słach ludzi posia­da­ją­cych wie­dze. Jest osa­dzo­na w doku­men­tach, repo­zy­to­riach, pro­ce­du­rach, pro­ce­sach, prak­ty­kach i nor­mach organizacyjnych.”

2. 

   Hania 6 września 2012 Odpowiedz

   Apropos PS. 10 mln bufo­ru na ryzy­ko nie­wła­ści­wych zało­żeń na każ­dą stronę 🙂

   To waż­ne, co Pan napi­sał o 3 per­spek­ty­wach (klient, archi­tekt, pro­gra­mi­sta). Warto o to zadbać…

   Jeśli cho­dzi o pisa­nie doku­men­ta­cji zro­zu­mia­łej dla klien­ta i jed­no­cze­śnie już przed­sta­wia­ją­cej wynik ana­liz (kom­plet­ność, spój­ność, zgod­ność z cela­mi), to wyda­je mi się wyzwa­niem. Ma Pan wię­cej spo­strze­żeń na ten temat? Co dla klien­tów jest zro­zu­mia­łe, co dla archi­tek­ta jest dobrą pod­sta­wą do dal­szej pra­cy? Czy to to samo lub czym się różni?

   1. 

      Jarek Żeliński 7 września 2012

      Pisanie doku­men­ta­cji zro­zu­mia­łej dla klien­ta to część pra­cy. ​„Umownie” dzie­lę pro­jek­ty, a raczej ​„to co opi­sze”, na dwie klu­czo­we czę­ści: audyt czy­li opis (model) tego co Klient robi (jego fir­ma, jak pra­cu­je itp.), to doku­ment, któ­ry powi­nien być w 100% rozu­mia­ny przez Klienta bo to jego opis. Np. opi­sa­ny dia­gram przy­pad­ków uży­cia. Potem jest ​„jakiś pro­jekt”, jego adre­sa­tem jest już kto inny: Architekt/Developer. Tej czę­ści Klient nie musi rozu­mieć, a nawet czy­tać. Dlaczego? Bo to jest ​„to cze­go klient nie potra­fi a jest mu potrzeb­ne”. Prosty inny przy­kład. Klient potrze­bu­je zawrzeć umo­wę z Chińskim part­ne­rem. Spotyka się z praw­ni­kiem, opi­su­je mu co jest celem umo­wy. Prawnik pyta o ryzy­ka pla­no­wa­nej współ­pra­cy i na tej pod­sta­wie opra­co­wu­je treść umo­wy. Te treść Klient czy­ta i zatwier­dza. Następnie tan sam praw­nik lub tłu­macz, tłu­ma­czy te umo­wę na Chiński. Tej czę­ści pra­cy Klient nie wery­fi­ku­je bo nie jest w sta­nie ale nie pozo­sta­je mu nic inne­go jak zaufać swo­je­mu usłu­go­daw­cy lub zrezygnować.

      Wydawało by się to wszyst­ko oczy­wi­ste, a mimo to tak wie­lu ludzi rzu­ca się od razu do roz­mo­wy z Chińczykami… Ci zaś chęt­nie je pro­wa­dzą bo robią za pie­nią­dze tego pierwszego. 

3. 

   Jarek Żeliński 7 września 2012 Odpowiedz

   Zacytuje trwa­ją­ca dys­ku­sję, zgło­szo­no w dys­ku­sji waż­ne pytanie:

   ” Powyższy dia­gram pozwa­la spraw­dzić, czy mamy wła­ści­wie sko­ja­rzo­nych użyt­kow­ni­ków z tym jakie czyn­no­ści będą wyko­ny­wa­li, czy nie ma zdu­blo­wa­nych funk­cjo­nal­niej (jajecz­ka) i nakła­da­ją­cych się ról (ludzik, tak zwa­ny Aktor systemu). ”

   Czyli jak rozu­miem, UC peł­ni funk­cje wery­fi­ka­cyj­ne. Dobrze.
   Po co w takim razie umiesz­czać je w doku­men­ta­cji ? Skoro UC nie prze­ka­zu­je żad­nej infor­ma­cji, poza tą, że ​„jest dobrze” to moim skrom­nym zda­niem powin­no się ich uży­wać jedy­nie pod­czas two­rze­nia doku­men­ta­cji a z samej doku­men­ta­cji powin­ny takie dia­gra­my zostać wyklu­czo­ne. ​„Za dużo” też zna­czy ​„źle”.

   Kluczowym testem sen­su i war­to­ści tre­ści, np. doku­men­ta­cji wyma­gań, są (mogą być, gorą­co pole­cam) tak zwa­ne ​„widły Hume’a”. Czym są owe Widły Hume?a? Każdą wypo­wiedź (zapis w doku­men­ta­cji) nale­ży spraw­dzić dwo­ma pytaniami:
   1. Co to znaczy?
   2. Skąd to wiesz?

   Jeżeli więc napi­szę w doku­men­ta­cji, że ​„sys­tem ma .…” i tu poja­wi się skoń­czo­na lista wyma­gań (albo pro­jekt archi­tek­tu­ry itp.), oraz doło­żę do tego zapis: opra­co­wa­ne wyma­ga­nia są spój­ne i kom­plet­ne, to w ​„pro­fe­sjo­nal­nie wyko­na­nej doku­men­ta­cji” powin­na poja­wić się odpo­wiedź na pyta­nie Co to zna­czy ​„Spójne i kom­plet­ne” a potem na pyta­nie ​„Skąd to wiemy”.

   Na pierw­sze pyta­nie odpo­wiedź udzie­la sł. j.polskiego:
   spój­ny ?logicz­nie powią­za­ny, har­mo­nij­ny, konsekwentny?,
   kom­plet­ny ?taki, w któ­rym nie bra­ku­je żad­ne­go z elementów?

   Czy do jakiejś książ­ki dołą­cza się słow­nik, żeby czy­tel­nik mógł sobie spraw­dzić, że w tek­ście nie ma błę­dów orto­gra­ficz­nych a każ­de sło­wo zosta­ło uży­te zgod­nie ze swo­im znaczeniem ?

   Nie, słow­ni­ki są powszech­nie dostęp­ne, wystar­czy podać któ­re­go uży­to (Tu SJP, PWN). 

   Na dru­gie pyta­nie odpo­wie­dzią są mode­le, któ­re jako narzę­dzia, któ­re posłu­ży­ły do wyspe­cy­fi­ko­wa­nia wyma­gań, poka­zu­ją ​„skąd to wie­my, że są spój­ne i kompletne”. 

   Co do tezy ​„Za dużo” zna­czy ​„źle”, praw­da, wyma­ga jed­nak uzu­peł­nie­nia: co to zna­czy za dużo. Każdy dobrze opra­co­wa­ny doku­ment eks­perc­ki to ​„jed­na stro­na” reko­men­da­cji i załą­czo­ne ​„set­ki stron” ich uza­sad­nie­nia (pierw­sze czy­ta każ­dy, dru­gie ten kto chce). To uza­sad­nie­nie po pierw­sze uwia­ry­gad­nia reko­men­da­cje po dru­gie pozwa­la sko­rzy­stać z narzę­dzia (mode­li) do ewen­tu­al­nej kon­ty­nu­acji tej pra­cy (roz­wo­ju systemu).

   Tak więc spe­cy­fi­ka­cja wyma­gań mogła by mieć postać suchej listy i w zasa­dzie powin­na wystar­czyć. Takie doku­men­ty dostar­cza 99% klien­tów lub ich ana­li­ty­ków. Problem poja­wia się gdy zadać pyta­nie: czy wyma­ga­nia są spój­ne i kom­plet­ne? Jeżeli tak, to ​„skąd to wiemy”?

   A cze­go się cze­piam? Bo jeże­li wyma­ga­nia nie są ​„spój­ne i kom­plet­ne” to zacho­dzi ogrom­ne ryzy­ko nie­po­wo­dze­nia pro­jek­tu. Jedynym spo­so­bem mini­ma­li­za­cji tego ryzy­ka jest to ​„skąd to wie­my, że są spój­ne i kompletne”

   Podstawowy błąd to twier­dze­nie w odnie­sie­niu do doku­men­ta­cji, że ​„Less is more”. Powinna być na tyle obszer­na by wyja­śnia­ła ​„wszyst­ko” ale nie powin­na zawie­rać żad­nych bana­łów, któ­re moż­na odsiać ​„Widłami Hume’a”. Dobra doku­men­ta­cja zawie­ra dużo infor­ma­cji ale nie ​„za dużo” bo to fak­tycz­nie źle.

4. 

   wojtek 11 września 2012 Odpowiedz

   co do P.S. to doku­ment na 23 stro­nie ma liste 15 zalacznikow 

   1 i 2 zalacz­nik maja razem 900 stron, pozo­sta­le 13 doku­men­tow jest gdzies po 50 stron kazdy…

   1. 

      Jarek Żeliński 11 września 2012

      To praw­da, jed­nak te załącz­ni­ki nie są pro­jek­tem a listą ​„rze­czy do zro­bie­nia”, nawet pro­ce­sy nie są zamo­de­lo­wa­ne a jedy­nie wymie­nio­ne. To trosz­kę jak wyce­nić dra­pacz chmur mając w zamó­wie­niu jedy­nie wyma­ga­ną listę pomiesz­czeń i mapę naj­bliż­szej oko­li­cy… Moim zda­niem te 900 stron nie­wie­le wno­si do wyce­ny. Ten sys­tem będzie dopie­ro pro­jek­to­wa­ny w ramach reali­za­cji pro­jek­tu, dla­te­go nadal uwa­żam, że wyce­nio­no coś cze­go jesz­cze nie zapro­jek­to­wa­no. Dodam, że wyko­naw­ca, jako pro­jek­tant, będzie auto­rem pro­jek­tu i pro­duk­tu, inny­mi sło­wy zama­wia­ją­cy dosta­nie licen­cje lub pra­wa mająt­ko­we ale wie­dza o pro­duk­cie i tak zosta­je u Wykonawcy z pra­wem re-uży­cia… W ten spo­sób powsta­ją (tu zno­wu jest takie ryzy­ko) pro­duk­ty, któ­rych roz­bu­do­wa jest zle­ca­na bez prze­tar­gu z uwa­gi na pra­wa autor­skie (Wiele firm IT już tak się usta­wi­ło w Urzędach).

5. 

   wojtek 11 września 2012 Odpowiedz

   Przeciez na tym pole­ga reali­za­cja pro­jek­tu, klient ogla­sza­jac prze­targ okre­sla to co chce i jest to zapi­sa­ne nie na 23 stro­nach, a na 1500. Wydaje mi sie , ze chy­ba zda­nie ​„każ­dy inny pro­jekt inży­nier­ski wart 232 mln. miał­by pew­nie pół kon­te­ne­ra doku­men­ta­cji prze­tar­go­wej, a tu pro­szę 23 stro­ny?” jest popro­stu bled­nym okre­sle­niem, bo 1500 stron doku­men­ta­cji jest chy­ba tym ​„kon­te­ne­rem”. Zainteresowal mnie ten arty­kul przede wszyst­kim tym ​„P.S.” i kon­tro­wer­sja zwia­za­na z 23 stro­na­mi, ale po 5 minu­to­wym prze­gla­dzie wca­le tak zle nie jest, jak Pan opisuje;)

   1. 

      Jarek Żeliński 11 września 2012

      Same ​„23 stro­ny” to przy­zna­ję mała pro­wo­ka­cja ale tyl­ko ​„mała”. Rzecz w tym, że pozo­sta­łe set­ki stron, poza opi­sem idei, nicze­go nie wno­szą. Problem w tym, że to, ogło­szo­ny prze­targ i jego zakres, to zada­nie dla ana­li­ty­ka pro­jek­tan­ta a nie dla deve­lo­pe­ra. Jeżeli ana­li­tyk pro­jek­tant miał­by tu dużo danych do wyce­ny swo­jej usłu­gi ​„ana­li­za i pro­jek­to­wa­nie”, tak nie widzę nawet jed­ne­go zda­nia do wyce­ny kosz­tu ​„wytwo­rze­nia opro­gra­mo­wa­nia”, są dane o tym jakiej infra­struk­tu­ry się ocze­ku­je ale to ​„dostar­cze­nie sprzę­tu”. Artykuł powyż­szy opi­su­je róż­ni­cę pomię­dzy wyma­ga­nia­mi dla ​„pro­jek­tu reali­zo­wa­ne­go przez ana­li­ty­ka pro­jek­tan­ta” a wyma­ga­nia­mi dla ​„pro­jek­tu reali­zo­wa­ne­go przez wytwór­cę”. Dla tego dru­gie­go ten OPZ nie zawie­ra nic co nada­wa­ło by się to rze­tel­nej wyce­ny. W moim, i nie tyl­ko, odczu­ciu pro­blem wie­lu takich pro­jek­tów (i prze­tar­gów) pole­ga na skła­da­niu ofert na bazie tyl­ko ​„wizji”, któ­ra nie raz nie­wie­le ma wspól­ne­go z realia­mi odkry­wa­ny­mi w trak­cie pro­jek­tu. Po dru­gie, jeże­li ta sama fir­ma jest pro­jek­tan­tem i wyko­naw­cą nie ist­nie­je poję­cie nad­zo­ru autor­skie­go bo jak wyko­naw­ca ma sam sie­bie nad­zo­ro­wać? Jest to kurio­zal­na sytu­acja, któ­ra np. w innych dzie­dzi­nach inży­nie­rii jest wręcz niedopuszczalna.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.