Co praw­da for­mal­na publi­ka­cja wer­sji 2.5 UML to 1 marzec 2015 r. ale co ma wisieć nie uto­nie (spo­koj­ne prze­brnię­cie tych 794 stron wyma­ga cza­su i cier­pli­wo­ści), czy­li wzmian­ka i kil­ka słów z pierw­szych wra­żeń. Specyfikacja do pobra­nia tu:

Documents Associated With Unified Modeling Language (UML) Version 2.5 (Źródło: UML 2.5

Zdaję sobie spra­wę z tego, że poniż­sze nie wszyst­kim z Was wszyst­ko wyja­śni ale ten aku­rat wpis adre­su­ję dla tych z Was, któ­rzy korzy­sta­ją już z UML, nawet w bar­dzo pro­sty sposób.

Wersja 2.5 UML to wer­sja chy­ba prze­ło­mo­wa, bo:

  • zre­zy­gno­wa­no w koń­cu z podzia­łu na dwie czę­ści Infrastructure i Superstructure,
  • upo­rząd­ko­wa­no cały sys­tem poję­cio­wy nota­cji: jest to w koń­cu jed­na w peł­ni spój­na nota­cja (sys­tem kla­sy­fi­ka­to­rów, kie­dyś Infrastructure) oraz zestaw pre­de­fi­nio­wa­nych grup ste­reo­ty­pów z ich dedy­ko­wa­ną seman­ty­ką i syn­tak­ty­ką (kie­dyś Superstructure).
  • dia­gram jako poję­cie, obec­nie sta­no­wi jedy­nie kon­tekst a nie, jak kie­dyś zamknię­tą sub­no­ta­cję” (UML zaczy­nał w latach 90-tych jako zle­pek kil­ku nota­cji trzech autorów).

Obecnie mamy osiem typów dia­gra­mów (kopia z oryginału):

UML dia­grams may have the fol­lo­wing kinds of fra­me names as part of the heading:
? acti­vi­ty
? class
? com­po­nent
? deploy­ment
? inte­rac­tion
? pac­ka­ge
? sta­te machi­ne
? use case
In addi­tion to the long form names for dia­gram heading types, the fol­lo­wing abbre­via­ted forms can also be used:
? act (for acti­vi­ty fra­mes)
? cmp (for com­po­nent fra­mes)
? dep (for deploy­ment fra­mes)
? sd (for inte­rac­tion fra­mes)
? pkg (for pac­ka­ge fra­mes)
? stm (for sta­te machi­ne fra­mes)
? uc (for use case frames)

Jak widać, trzy­li­tro­wych skró­tów ozna­cza­ją­cych dia­gra­my jest o jeden mniej (sie­dem). To wyni­ka z tego, że wszyst­kie dia­gra­my w UML to tak na praw­dę dia­gra­my klas (ten typ dia­gra­mu nie ma swo­je­go dedy­ko­wa­ne­go skró­tu), z tym że sta­no­wią one kon­tek­sto­we pro­fi­le. Struktura poję­cio­wa tych dia­gra­mów (ich [[tak­so­no­mia]]):

UML The taxonomy of structure and behavior diagrams

W sto­sun­ku do UML 2.4 dia­gram pro­fi­lu jest teraz rów­no­praw­nym typem dia­gra­mu (czter­na­sty). Wszystkie poję­cia UML (con­structs) zosta­ły przy­dzie­lo­ne kon­tek­sto­wo to typów diagramów:

The con­structs con­ta­ined in each of the UML dia­grams are descri­bed in the clau­ses indi­ca­ted below.
? Activity Diagram – Activities
? Class Diagram – Structured Classifiers
? Communication Diagram – Interactions
? Component Diagram – Structured Classifiers
? Composite Structure Diagram – Structured Classifiers
? Deployment dia­gram – Deployments
? Interaction Overview Diagram – Interactions
? Object Diagram – Classification
? Package Diagram – Packages
? Profile Diagram – Packages
? State Machine Diagram – State Machines
? Sequence Diagram – Interactions
? Timing Diagram – Interactions
? Use Case Diagram – Use Cases

Należy to rozu­mieć w ten spo­sób: dia­gram aktyw­no­ści daje kon­tekst dla pojęć z gru­py acti­vi­ties” (aktyw­no­ści i czyn­no­ści oraz ich syn­tak­tycz­ne aso­cja­cje), dia­gram klas daje kon­tekst dla kla­sy­fi­ka­to­rów struk­tu­ral­nych”, itd.

Warto przy­pa­trzeć się swo­im narzę­dziom CASE, gdyż nie­ste­ty nie wszyst­kie mają wbu­do­wa­ny powyż­szy kla­so­wy” para­dyg­mat (w UML wszyst­ko jest kla­są). Wiele z nich nadal hoł­du­je zasa­dzie dia­gra­my jako odręb­ne nota­cje, obec­nie w UML w każ­dym typie dia­gra­mu moż­na użyć każ­de­go ele­men­tu nota­cji, dia­gram jako poję­cie to wyłącz­nie kon­te­ner nio­są­cy głów­ny kon­tekst dane­go mode­lu, bo przy­po­mi­nam, że dia­gram w UML to wyłącz­nie widok cało­ści lub czę­ści mode­lu z okre­ślo­nej per­spek­ty­wy i na okre­ślo­nym pozio­mie abstrakcji.

[uzu­peł­nie­nie 2015-11-21] Z pew­ną satys­fak­cją odkry­łem” (pier­wot­nie, pisząc ten arty­kuł mie­siąc temu, nie zwró­ci­łem na to uwa­gi), że zre­zy­gno­wa­no w koń­cu z poję­cia agre­ga­cji, zwa­nej w czę­ści lite­ra­tu­ry sła­bą kom­po­zy­cją”. Ta kurio­zal­na kon­struk­cja poję­cio­wa kłó­ci­ła się z poję­ciem i aso­cja­cji jako takiej i kom­po­zy­cji jako związ­ku całość część”. Nie ja jeden, jak śle­dzę dys­ku­sje człon­ków OMG na listach LinkedIn, dekla­ro­wa­łem, że nie rozu­miem” czym jest agre­ga­cja (chy­ba pierw­szym, któ­ry to gło­śno mówił był Martin Fowler). Na szczę­ście widać, że defi­ni­cja tego poję­cia nie wytrzy­ma­ła boju z logi­ką. Co praw­da sym­bol aso­cja­cji z pustym rom­bem” jest (tyl­ko) na liście sym­bo­li w dodat­ku B.6 (str. 718) jed­nak widać, że to relikt kom­pa­ty­bil­no­ści wstecz, w tre­ści całej spe­cy­fi­ka­cji to poję­cie nie jest w ogó­le uży­wa­ne. Generalnie mamy zwią­zek kom­po­zy­cji (peł­ny romb), a ele­ment skom­po­no­wa­ny może być rze­czy­wi­sty (part) lub abs­trak­cyj­ny (patrz rozdz. 11.2.3.2 Parts and Roles oraz 11.2.3.3 Connectors). Podobnie z dzie­dzi­cze­niem: nie ma dzie­dzi­cze­nia (korek­ta gru­dzień 2017, UML 2.5.1.).

Polecam całą spe­cy­fi­ka­cję, znacz­nie krót­sza od poprzedniej :).

Jarosław Żeliński

Jarosław Żeliński: autor, badacz i praktyk analizy systemowej organizacji: Od roku 1991 roku, nieprzerwanie, realizuje projekty z zakresu analiz i projektowania systemów, dla urzędów, firm i organizacji. Od 1998 roku prowadzi samodzielne studia i prace badawcze z obszaru analizy systemowej i modelowania (modele jako przedmiot badań: ORCID). Od 2005 roku, jako nieetatowy wykładowca akademicki, prowadzi wykłady i laboratoria (ontologie i modelowanie systemów informacyjnych, aktualnie w Wyższej Szkole Informatyki Stosowanej i Zarządzania pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.) Oświadczenia: moje badania i publikacje nie mają finansowania z zewnątrz, jako ich autor deklaruję brak konfliktu interesów. Prawa autorskie: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt. 1) lit. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych zastrzegam, że dalsze rozpowszechnianie artykułów publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione bez indywidualnej zgody autora (patrz Polityki Strony).

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.