Pięć lat temu napisałem:

Za nami przy­ję­te rok temu dekla­ra­cje podat­ko­we bez pod­pi­su elek­tro­nicz­ne­go, moż­na powie­dzieć triumf e‑dokumentu bez e‑podpisu. Przed nami dowód poraż­ki tech­no­kra­tów: pro­fil zaufa­ny dla oby­wa­te­la. Dlaczego poraż­ka e‑podpisu? Bo inży­nier­ski umysł uznał, że zamien­ni­kiem pod­pi­su odręcz­ne­go będzie nie­da­ją­ca szan­sy pod­ro­bie­nia tech­no­lo­gia ? typo­wy przy­kład ?lep­sze wro­giem gor­sze­go?. Osiągnięty obec­nie efekt ryn­ko­wy to zigno­ro­wa­nie pod­pi­su elek­tro­nicz­ne­go i to nie dla­te­go, że ?nie daje szan­sy? pod­ró­by ale dla­te­go, że jest za dobry i przy tym zbyt kosz­tow­ny. (Źródło: Czas na pro­fil zaufa­ny czy­li nie uda­ło się sprze­dać szcze­pion­ki na gry­pę, ufff | | Jarosław Żeliński IT-Consulting)

To arty­kuł, któ­ry pod­su­mo­wy­wał efekt – wte­dy – pra­wie dzie­się­cio­let­niej wal­ki o wdro­że­nie pod­pi­su elek­tro­nicz­ne­go. Wystarczyło z nie­go po pro­ty zre­zy­gno­wać… by ludzie zaczę­li maso­wo skła­dać rocz­ne dekla­ra­cje podat­ko­we dro­gą elek­tro­nicz­ną. W tym roku licz­ba dekla­ra­cji zło­żo­nych dro­gą elek­tro­nicz­ną prze­wyż­szy­ła licz­bę dekla­ra­cji zło­żo­nych w for­mie papierowej.

ePUAP to plat­for­ma ​„dla oby­wa­te­li”, któ­ra nadal wyma­ga uży­cia pod­pi­su elek­tro­nicz­ne­go, lub tak zwa­ne­go pro­fi­lu zaufa­ne­go zastę­pu­ją­ce­go elek­tro­nicz­ny pod­pis, do skła­da­nia pism dro­gą elek­tro­nicz­ną. Obecna mini­ster Anna Streżyńska, któ­ra odpo­wia­da za ten obszar admi­ni­stra­cji tak mówi o ePUAP’ie, tak go charakteryzuje”

W sys­te­mie, któ­ry kosz­to­wał ponad 120 mln zł, zare­je­stro­wa­ło się ok. 580 tys. osób, choć aktyw­nie korzy­sta poło­wa z nich, a i to głów­nie urzęd­ni­cy. Mało tego, wystar­czy jedy­nie 600 pro­ce­sów jed­no­cze­śnie, by sys­tem odma­wiał współ­pra­cy. (Źródło: Minister Anna Streżyńska kry­ty­ku­je ePUAP i pol­ską e‑administrację)

Od cza­su do cza­su poja­wia­ją się w pra­sie donie­sie­nia jak poniżej:

W pierw­szym dniu skła­da­nia wnio­sków o 500 plus sys­te­my infor­ma­tycz­ne mają pro­ble­my. Od rana czy­tel­ni­cy dzwo­nią i piszą. ?ePUAP led­wo zipie?, ?Empatia też martwa?.?Przy pomo­cy pue.zus i pro­fi­lu ePUAP już przed godzi­ną 8:00 nie moż­na było wysłać? ? pisze na forum e‑użytkownik.?ePUAP leży – to było do prze­wi­dze­nia? ? potwier­dza john. ?Potwierdzam ePUAP led­wo zipie w zasa­dzie wyzio­nął ducha? ? doda­je ug_inf. (Źródło: Serwis Samorządowy PAP)

Ciągłe uster­ki, nie­in­tu­icyj­ność, brak kodów auto­ry­za­cyj­nych do sys­te­mów infor­ma­tycz­nych pań­stwa to tyl­ko wyci­nek pro­ble­mów pol­skiej e‑administracji. ePUAP nie zosta­nie ?zaora­ny?, ale ?przy­sy­pa­ny?. Powstanie nowa bra­ma do e‑usług, któ­ra stop­nio­wo wchło­nie też stro­ny inter­ne­to­we mini​sterstw​.To gorą­cy okres, bo w week­end awa­rii ule­gła plat­for­ma ePUAP. Usterkę uda­ło się już usu­nąć, choć nie była pierw­szą, i z pew­no­ścią nie ostat­nią. – Czy na awa­rii stra­ci­li­śmy coś poza twa­rzą? Nic, choć w rze­czy­wi­sto­ści twarz stra­ci­li­śmy już daw­no temu, bo ePUAP od począt­ku swe­go ist­nie­nia jest wyso­ce awa­ryj­nym roz­wią­za­niem. Ten sys­tem jest zbu­do­wa­ny na złej archi­tek­tu­rze ? mówi Business Insider Polska Anna Streżyńska. (Źródło: Anna Streżyńska o nowej bra­mie do e‑administracji publicznej)

ePUAP to nie wszystko.

Drugim poważ­nym wydat­kiem jest dokoń­cze­nie sys­te­mu e‑Zdrowie. Został wyko­na­ny czę­ścio­wo, a powi­nien być już dopię­ty na ostat­ni guzik. Dlatego rząd nego­cju­je z Komisją Europejską, by pozwo­li­ła sfi­nan­so­wać go z nowej per­spek­ty­wy budże­to­wej. Wówczas za pro­jekt będzie moż­na zapła­cić pie­niędz­mi unij­ny­mi, a nie z budże­tu pań­stwa. Kolejny nie­wy­ko­na­ny sys­tem to tzw. CEPIK, czy­li Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców. Anna Streżyńska chce zmie­nić sche­mat myśle­nia oby­wa­te­li. Z chę­cią korzy­sta­ją z róż­nych e‑usług ofe­ro­wa­nych przez pod­mio­ty biz­ne­so­we, ale jak ognia uni­ka­ją tych pań­stwo­wych. ? Musimy zmie­nić podej­ście do pań­stwo­wych sys­te­mów. To nie ma słu­żyć dla admi­ni­stra­cji, dla wygo­dy urzęd­ni­ków, tyl­ko klien­tom, żeby to oni byli zado­wo­le­ni. Obywatel ma wie­dzieć, co mu ta wła­dza kroi ? mówi mini­ster. (Źródło: Minister Anna Streżyńska kry­ty­ku­je ePUAP i pol­ską e‑administrację)

Niektóre z z tych pro­jek­tów mia­łem oka­zje obej­rzeć od wewnątrz jako obser­wa­tor a cza­sem jako zapro­szo­ny eks­pert. Ciekawe jest to, że pro­jekt te łączą meto­dy pro­wa­dze­nia ana­liz, pro­jek­to­wa­nia i reali­za­cji.… są złe i nie­sku­tecz­ne. Może dla­te­go, że prze­tar­gi sta­le wygry­wa­ją te same wiel­kie i nie­sku­tecz­ne firmy?

[sier­pień 2021]

Ciekawe dane ilo­ścio­we na temat ePUAP, jak widać, w 38 milio­no­wym kra­ju uży­tecz­ność plat­for­my powsta­łej kosz­tem kil­ku­set milionów:

(źr. Adam Dobrawy)