Cloud Computing to temat mają­cy już ok. 10 lat… w 2012 roku na jed­nej z kon­fe­ren­cji temu poświęconej…

…Starałem się wska­zać istot­ną ?jakość? i ?nowość? jaką wno­si CloudComputing (CC) do pro­ce­su pro­jek­to­wa­nia archi­tek­tu­ry sys­te­mów IT. Zwróciłem tak­że uwa­gę, że samo poję­cie CC, jeże­li ma być czymś nowym na ryn­ku, to nie jest to typo­wy out­so­ur­cing rozu­mia­ny jako dzier­ża­wa zamiast zaku­pu apli­ka­cji. Innymi sło­wy, jeże­li CC ma coś nowe­go ozna­czać to zna­czy, że nie jest to ani ASP ani SaaS, ani inne… (źr. : Cloud Computing we Wrocławiu | | Jarosław Żeliński IT-Consulting)

Tym razem krót­ka wzmian­ka o cie­ka­wym opracowaniu:

The Practical Guide to Cloud Computing was writ­ten to help enter­pri­se infor­ma­tion tech­no­lo­gy (IT) and busi­ness deci­sion makers adopt clo­ud com­pu­ting to solve busi­ness challenges.This guide will help you eva­lu­ate the clo­ud com­pu­ting mar­ket from the point of view of your organization?s needs and con­ta­ins infor­ma­tion that is help­ful in selec­ting a clo­ud archi­tec­tu­re and an imple­men­ta­tion appro­ach thro­ugh the use of in-house staff, clo­ud vendor(s) or both. (żr. Practical Guide to Cloud Computing Version 3.0 | Cloud Standards Customer Council) 

Autorzy porząd­ku­ją poję­cia, wpi­su­jąc je w refe­ren­cyj­ny model architektury:

Od cza­sów moje­go refe­ra­tu tech­no­lo­gia poszła do przo­du. W 2012 roku pisałem:

Na czym pole­ga róż­ni­ca pomię­dzy archi­tek­tu­rą a usłu­gą? Jeżeli mowa o archi­tek­tu­ra to mamy na myśli kwe­stie inte­gra­cji, gdyż archi­tek­tu­ra to opis struk­tu­ry kom­po­nen­tów. Tam gdzie mowa o usłu­gach czy­li związ­ku uży­wam-pła­cę, poja­wia się róż­ni­ca, któ­rą dzi­siaj opi­sał bym jako:

• XAAS wyma­ga inte­gra­cji czy­li do sko­rzy­sta­nia z usłu­gi wyma­ga­ne jest wspar­cie (pra­ca) admi­ni­stra­to­ra sys­te­mu IT.
• Cloud Computing to ​„czy­sta usłu­ga” sko­rzy­sta­nie z niej wyma­ga prak­tycz­nie wyłacz­nie zawar­cia umo­wy z usłu­go­daw­cą, i może to zro­bić każ­dy z nas indywidualnie.

Różnica nie jest duża ale z per­spek­ty­wy pra­wa i nad­cho­dzą­ce­go RODO sta­je bar­dzo istot­na, bo to mię­dzy inny­mi umo­wy licen­cyj­ne pre­cy­zu­ją kto, co i gdzie prze­twa­rza i kto komu za co płaci.

Dlatego, nie tyl­ko z powo­du RODO, war­to bar­dzo dokład­nie zasta­no­wić się nad tym co się ma w ser­we­row­ni i na pul­pi­tach kom­pu­te­rów, a wska­za­ny na począt­ku arty­kuł porząd­ku­je wie­le pojęć. Owszem moż­na mieć pro­blem poję­cio­wy w nazy­wa­niu usług, dla­te­go w umo­wach nie nale­ży (odra­dzam) uży­wać pojęć defi­nio­wa­nych róż­nie, pole­cam ana­li­zę archi­tek­tu­ry i związ­ków licen­cyj­nych opi­sa­nych w umo­wach. Brak takiej ana­li­zy gro­zi kło­po­ta­mi czy­sto prawnymi:

Po nie­daw­nym orze­cze­niu bry­tyj­skie­go Sądu Najwyższego, któ­ry potwier­dził pra­wo fir­my SAP do nali­cza­nia opłat za pośred­nie korzy­sta­nie z sys­te­mów SAP przy uży­ciu takich apli­ka­cji innych firm jak Salesforce, WorkDay i QlikView, korzy­sta­nie pośred­nie jest obec­nie wymie­nia­ne przez klien­tów fir­my SAP jako głów­na oba­wa w obsza­rze zarzą­dza­nia licen­cja­mi SAP i kon­tro­lo­wa­nia ich kosz­tów. [?] W ostat­nich tygo­dniach ryzy­ko zwią­za­ne z korzy­sta­niem pośred­nim ? dotych­czas głów­nie teo­re­tycz­ne ? sta­ło się rze­czy­wi­sto­ścią, któ­ra może zmu­sić wie­le przed­się­biorstw do ponie­sie­nia milio­no­wych nie­za­bu­dże­to­wa­nych kosz­tów dodat­ko­wych licen­cji SAP. (Źródło: Korzystanie pośred­nie głów­ną oba­wą klien­tów SAP ? ERP​-view​.pl) 

Cóż to jest to ?korzy­sta­nie pośred­nie? i w czym problem?

In this instan­ce, the third par­ty sys­tems are acces­sing the SAP envi­ron­ment, pul­ling data and often wri­ting it back via a con­nec­tion to the SAP envi­ron­ment. Here a ?user? must be set up to gain access to the SAP sys­tem. On the sur­fa­ce then it can appe­ar like only one user (or a small num­ber of users) is per­for­ming actions on the SAP sys­tem. In reali­ty tho­ugh, the ?user? will be per­for­ming far more tasks than is possi­ble for a sin­gle per­son to under­ta­ke. (Źródło: SAP Audits ? Is it impos­si­ble to gau­ge finan­cial expo­su­re? ? IT Asset Knowledgebase) 

Generalnie cho­dzi o to, że inte­gro­wa­ne ze sobą apli­ka­cje wymie­nia­ją dane i ?zle­ca­ją sobie? usłu­gi, i tu war­to wie­dzieć co (dane, logi­ka apli­ka­cyj­na) jest chro­nio­ne pra­wa­mi autor­ski­mi i co sta­no­wi know how. Problem tkwi w popraw­nym zde­fi­nio­wa­niu przed­mio­tu (obiek­tu) prze­twa­rza­nia, przed­mio­tu pra­wa autor­skie­go i tego co sta­no­wi know-how. (czy­taj dalej Korzystanie pośred­nie…).

Dlatego tak bar­dzo waż­ne jest, na eta­pie poprze­dza­ją­cym zakup usłu­gi, zde­fi­nio­wa­nie przed­mio­tu zamó­wie­nia a potem umo­wy, bo…

…Na ryn­ku spo­ty­ka­my poję­cia ?opro­gra­mo­wa­nie w chmu­rze?, SaaS (Software as a Service), out­so­ur­cing. Pojęcia te, w swych nazwach, nie mają żad­ne­go umo­co­wa­nia w pra­wie. Czym więc są? Osobiście jestem zwo­len­ni­kiem nie­uży­wa­nia ich ina­czej niż jako komen­ta­rza. Innymi sło­wy Umowa powin­na być skon­stru­owa­na z ter­mi­nów praw­nych (uży­tych i zde­fi­nio­wa­nych w Ustawach), ter­mi­ny stwo­rzo­ne na uży­tek komu­ni­ka­cji ryn­ko­wej (np. ?clo­ud com­pu­ting?) powin­ny być w tych umo­wach każ­do­ra­zo­wo defi­nio­wa­ne z uży­ciem ter­mi­nów praw­nych. (źr.: Przedmiot Zamówienia ? instruk­cja nie tyl­ko dla praw­ni­ków, na zupę pomi­do­ro­wą | | Jarosław Żeliński IT-Consulting)

Dlatego pole­cam zawsze ana­li­zę archi­tek­tu­ry sys­te­my wraz z ana­li­zą praw autor­skich i licen­cji dla każ­de­go kom­po­nen­tów, spój­no­ści tych umów oraz oce­nę ryzy­ka zawar­cia kolej­nej umowy…