Coraz częściej spotykam się w literaturze z twierdzeniem, że poprawny projekt dotykający reorganizacji firmy, a więc w szczególności wdrażanie technologii IT, powinien zawierać analizę i opis środowisko biznesowego firmy. Najskuteczniej jest oprzeć się tu na modelu biznesowym. Pojęcie modelu biznesowego plącze się po sieci i literaturze. Praktycznie każda firma go ma ale mało, która wie o tym i potrafi go udokumentować. Ma taki model bo funkcjonuje na rynku ale ile firm ma te zasady udokumentowane w sposób spójny i zrozumiały dla pracowników i otoczenia? Osobna kwestią jest czy aktualny model jest dobry dla tej firmy bo okazuje się, że nie koniecznie. Nie raz okazuje się, że aktualny model prowadzi prostą drogą do bankructwa jednak o tym dowiadują się właściciele firm już po fakcie.

Jak wykonać taki model i po co?

W zasadzie nie ma jakiejś szczególnej metodologii jak to ma miejsce w przypadku modelowania procesów biznesowych (np. BPMN) czy systemu i jego otoczenia (np. UML). Jednak model to jednak model czyli uproszczony opis rzeczywistości ukierunkowany na zobrazowanie wybranych cech modelowanego przedmiotu. W przypadku modelu biznesowego jest to obraz metody budowania wartości na rynku. Powinien on moim zdaniem bazować na modelu łańcucha wartości (patrz E.Porter, Strategie Konkurencji).

Metodyka modelowania BPMN na szczęście przewiduje także możliwość budowy modeli biznesowych (modelowania biznesu). Jak?  Poza symbolami czynności i procesów udostępnia także symbole podmiotów oraz semantykę opisującą ich stosowanie. W efekcie otrzymujemy narzędzie, które pozwala modelować nie tylko procesy wewnątrz firmy ale także nadrzędny łańcuch zdarzeń czyli łańcuch wartości. Stąd już blisko do modelu biznesowego. Jeżeli podstawowy model łańcucha wartości wzbogacimy o możliwe inne relacje biznesowe to otrzymamy model mikrootoczenia rynkowego czyli jako całość będziemy dysponowali właśnie modelem biznesowym.

Poprawnie wykonany model biznesowy opisuje i definiuje zarazem:

• źródła zaopatrzenia
• kanały zbytu
• wpływ konkurencji
• główne źródło marży (zysku)
• źródła zagrożeń

Pozwala na zdefiniowanie Modelu Pięciu Sił Portera, który to model dodatkowo wzbogaca nasz model biznesowy o istotne informacje dotyczące obecnej i przyszłej konkurencyjności.

Co z tego mamy?

Ano mamy opis firmy i możliwość wskazania priorytetów w obszarach wymagań na system, tak ważnych przy określaniu wykonywalności projektu IT, w szczególności jego rentowności. Mając model łańcucha wartości można łatwo zbudować model wewnętrznych procesów biznesowych , gdyż jest on ta na prawdę niczym innym jak dekompozycją modelu łańcucha wartości. Idąc wiec droga od opisu firmy do modelu jej procesów można zbudować np. taki oto model w notacji BPMN (od góry: model biznesowy, model procesów, wymagania na system IT) :

Ale o tym w kolejnych artkułach…

… po latach…

Mamy rok 2009, po kilku projektach analitycznych dotyczących właśnie analizy modeli biznesowych powstało poniższe opracowanie. Krótki opis”

Tekst ten adresowany jest do każdej osoby poszukującej wiedzy (metod) pozwalających na analizę zdarzeń gospodarczych, podmiotów gospodarczych i innych organizacji także tych nie mających charakteru komercyjnego.

Celem tego opracowania jest przekazanie w skondensowanej, ale możliwie kompletnej formie, teoretycznej i praktycznej wiedzy z zakresu modelowania zjawisk rynkowych i podmiotów gospodarczych. Opracowanie stanowi monografię powstałą na bazie własnych badań i doświadczeń autora. Teorię, którą tu opisuję, należy raczej porównać do nauki geometrii której rozumienie pozwala narysować dowolną figurę geometryczną z pomocą cyrkla i linijki, nie jest to absolutnie próba tworzenia mało przydatnego do analizy, otworkowego wzornika figur geometrycznych.

Pobierz opracowanie na temat analizy i tworzenia modeli biznesowych: