Od cza­su do cza­su spo­ty­kam się z zasko­cze­niem, gdy mówię, że pew­ne sło­wa klu­czo­we w spe­cy­fi­ka­cjach są stan­da­ry­zo­wa­ne”. Otóż spe­cy­fi­ka­cje nota­cji na OMG​.org mają narzu­co­ne pew­ne słow­nic­two. Przykładem niech będzie spe­cy­fi­ka­cja nota­cji BPMN v.2.0.2, zawie­ra ona taki oto roz­dział :

3.2 Normative
OMG UML
? OMG Unified Modeling Language (OMG UML), Superstructure, V2.1.2 -
(jest już UML 2.5.)
OMG MOF
? Object Management Group – Meta Object Facility (MOF) Core Specification, V2.0
https://​www​.omg​.org/​s​p​e​c​/​M​O​F​/​2.0
RFC-2119
? Key words for use in RFCs to Indicate Requirement Levels, S. Bradner, IETF RFC 2119, March 1997
http://​www​.ietf​.org/​r​f​c​/​r​f​c​2​1​1​9​.​txt

Oznacza to, że do popraw­nej inter­pre­ta­cji spe­cy­fi­ka­cji nota­cji nale­ży znać spe­cy­fi­ka­cje: MOF, UML oraz tak­że RFC-2119. O MOF i UML pisa­łem nie raz, dzi­siaj kil­ka słów o tej ostatniej. 

Jest to doku­ment opi­su­ją­cy reko­men­do­wa­ny spo­sób for­mu­ło­wa­nia wyma­gań (np. w sto­sun­ku do ele­men­tów dia­gra­mu i ich uży­cia). Wymagania są tu rozu­mia­ne sze­ro­ko, jako sfor­mu­ło­wa­nia nor­ma­tyw­ne. Słowa klu­czo­we do wyko­rzy­sta­nia, w RFC do wska­za­nia pozio­mów wyma­gań” to sło­wa i zwro­ty o tu usta­lo­nym zna­cze­niu :

This docu­ment spe­ci­fies an Internet Best Current Practices for the Internet Community, and requ­ests discus­sion and sug­ge­stions for impro­ve­ments. Distribution of this memo is unli­mi­ted.?(?Key words for use in RFCs to Indicate Requirement Levels,? 1997)?

Wymienione sło­wa klu­czo­we odno­szą się do for­mu­ło­wa­nia reguł (przy sto­so­wa­niu okre­ślo­nych zasad będą­cych wyma­ga­nia­mi) i oznaczają:

  1. MUSI (oryg. MUST) ozna­cza, że to zacho­wa­nie (okre­ślo­na regu­ła, wyma­ga­nie) jest abso­lut­nym wymo­giem, alter­na­tyw­nie: WYMAGA SIĘ, NALEŻY 
  2. NIE MOŻE (oryg. MUST NOT) ozna­cza, że okre­ślo­ne zacho­wa­nie jest abso­lut­nie zaka­za­ne, alter­na­tyw­nie: NIE NALEŻY
  3. POWINIEN (oryg. SCHOULD) ozna­cza, że okre­ślo­ne zacho­wa­nie jest reko­men­do­wa­ne, a więc jedy­nie w ści­śle okre­ślo­nych oko­licz­no­ściach, jeże­li ist­nie­ją okre­ślo­ne powo­dy, okre­ślo­ne zacho­wa­nie może być pomi­nię­te, alter­na­tyw­nie: REKOMENDUJE SIĘ,
  4. NIE POWINIEN (oryg. SHOULD NOT) ozna­cza, że pew­ne zacho­wa­nia odra­dza się (reko­men­du­je się nie wyko­ny­wać okre­ślo­ne­go zacho­wa­nia), a więc zacho­wa­nie to jest dopusz­czal­ne jedy­nie w okre­ślo­nych oko­licz­no­ściach, alter­na­tyw­nie: ODRADZA SIĘ, NIE REKOMENDUJE SIĘ, 
  5. MOŻE (oryg. MAY) ozna­cza, że okre­ślo­ne zacho­wa­nie jest opcjo­nal­ne, a więc skut­ki tego reali­za­cji lub pomię­cia okre­ślo­ne­go zacho­wa­nia są cał­ko­wi­cie neu­tral­ne, alter­na­tyw­nie: OPCJONALNIE

Powyższe odno­si się do wszel­kich wyma­gań, do decy­zji o zasto­so­wa­niu cze­goś (np. okre­ślo­nej kon­struk­cji w danej nota­cji). Pod poję­ciem zacho­wa­nia (się)” rozu­mie­my inter­pre­ta­cję zapi­sów np. o sto­so­wa­niu lub wyma­ga­niu cze­goś lub nie. 

Biorąc pod uwa­gę fakt, że defi­ni­cje pojęć to kla­sy­fi­ka­to­ry i sta­no­wią one sobą regu­ły (coś jest lub nie jest czymś) sło­wa te sta­no­wią tak­że bazo­wy ele­ment skład­ni tre­ści reguł biz­ne­so­wych (ele­men­ty pre­dy­ka­tów), np. kie­row­ca NIE MOŻE prze­kra­czać dozwo­lo­nej pręd­ko­ści”, kie­row­ca POWINIEN zacho­wać bez­piecz­ną odle­głość od poprze­dza­ją­ce­go go pojaz­du”, kie­row­ca MOŻE prze­wo­zić pasa­że­rów”, a ogól­nie rzecz bio­rąc kie­row­ca MUSI prze­strze­gać zasad Kodeksu Drogowego”, a ten to nic inne­go jak wła­śnie zbiór reguł.

Źródła

Object Management Group. (2014, January). Business Process Model and Notation (BPMN). OMG​.Org. https://​www​.omg​.org/​s​p​e​c​/​B​P​MN/
Network Working Group. (1997, March). Key words for use in RFCs to Indicate Requirement Levels. Https://​Www​.Ietf​.Org/. https://​www​.ietf​.org/​r​f​c​/​r​f​c​2​1​1​9​.​txt

Jarosław Żeliński

Jarosław Żeliński: autor, badacz i praktyk analizy systemowej organizacji: Od roku 1991 roku, nieprzerwanie, realizuje projekty z zakresu analiz i projektowania systemów, dla urzędów, firm i organizacji. Od 1998 roku prowadzi samodzielne studia i prace badawcze z obszaru analizy systemowej i modelowania (modele jako przedmiot badań: ORCID). Od 2005 roku, jako nieetatowy wykładowca akademicki, prowadzi wykłady i laboratoria (ontologie i modelowanie systemów informacyjnych, aktualnie w Wyższej Szkole Informatyki Stosowanej i Zarządzania pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.) Oświadczenia: moje badania i publikacje nie mają finansowania z zewnątrz, jako ich autor deklaruję brak konfliktu interesów. Prawa autorskie: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt. 1) lit. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych zastrzegam, że dalsze rozpowszechnianie artykułów publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione bez indywidualnej zgody autora (patrz Polityki Strony).

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.