Inżynieria systemów oparta na modelach (MBSE) jest sformalizowaną metodologią, która jest używana do wspierania wymagań, projektowania, analizy, weryfikacji i walidacji związanych z rozwojem złożonych systemów. W przeciwieństwie do inżynierii skoncentrowanej na dokumentach, MBSE stawia modele w centrum projektowania systemu. Zwiększone przyjęcie środowisk modelowania cyfrowego w ciągu ostatnich kilku lat doprowadziło do zwiększonego przyjęcia MBSE. W styczniu 2020 roku NASA odnotowała ten trend, informując, że MBSE „jest coraz częściej przyjmowane zarówno przez przemysł, jak i rząd jako sposób na śledzenie złożoności systemu.” W tym wpisie na blogu przedstawiam krótkie wprowadzenie do MBSE.
Ten często aktualizowany przeze mnie wpis, stał się niemalże kompletnym opisem metodyki projektowania oprogramowania. Zaopatrzyłem go w bogaty spis literatury źródłowej i kilka ciekawych referatów konferencyjnych. Polecam szczególnie moim obecnym i potencjalnym klientom. Wprowadzenie "The Unified Modeling Language User Guide" autorstwa Grady'ego Boocha, Jamesa Rumbaugha i Ivara Jacobsona (Addison-Wesley, 1998) mówi nam, że "możesz wykonać 80% modelowania za pomocą 20% UML" gdzieś po stronie 400. Zaoszczędziliby branży wiele milionów (miliardów?) dolarów i przerażających przypadków paraliżu analitycznego [?], gdyby powiedzieli to we Wstępie, ale tego nie zrobili. Aby spotęgować przestępstwo, nigdy…
Ten artykuł jest adresowany do wszystkich. Biznes (prawnicy także) może przekonać się, że oprogramowanie można narysować i zrozumieć. Analitycy i programiści, że to możliwe, a deweloperzy, że nikt im nie odbiera pracy a raczej pomaga. Wprowadzenie W dzisiejszym świecie inżynierii największą wartość mają czas i zasoby. Czas to jak najszybsze oddanie rozwiązania (produktu) do użytku (szybka komercjalizacja), zasoby to koszt jakim się to odbędzie. Kluczem są koszty: "time to market", tu kosztem jest opóźnienie komercjalizacji (niezrealizowane przychody), kosztem jest także samo powstawania oprogramowania. Praktycznie od początku inżynierii oprogramowania zależność kosztów…
Friedenthal, S., Moore, A., & Steiner, R. (2015). A practical guide to SysML: The systems modeling language (Third edition). Elsevier, MK, Morgan Kaufmann is an imprint of Elsevier. https://www.sciencedirect.com/book/9780128002025/a-practical-guide-to-sysml
Wprowadzenie Pojęcie 'system' stało się bardzo popularne, głównie za sprawą "systemów informatycznych", jednak jego rodowód jest starszy i pochodzi nie od technologii a od biologii . Poza IT mamy systemy bezpieczeństwa, system ubezpieczeń, system emerytalny, system prawa, i wiele innych. Słownik języka polskiego podaje taką definicję pojęcia system: ?układ elementów mający określoną strukturę i stanowiący logicznie uporządkowaną całość? ?zespół wielu urządzeń, dróg, przewodów itp., funkcjonujących jako całość? ?narządy lub inne części żywego organizmu pełniące razem określoną funkcję? ?uporządkowany zbiór twierdzeń, poglądów, tworzących jakąś teorię? ?określony sposób wykonywania jakiejś czynności lub…
Wstęp W niedawno napisanym artykule na temat przypadków użycia i ich definicji zgodnej z UML, wskazywałem między innymi, że: Przypadki użycia są sposobem na uchwycenie [wskazanie] wymagań stawianych systemom, tzn. tego, co systemy mają robić [powody, dla których one powstaną, co będą realizowały] na rzecz i na żądanie Aktora. źr.: Diagram Przypadków Użycia UML - Jarosław Żeliński IT-Consulting Sama specyfikacja UML o aktorze, jako elemencie wokół systemu, mówi bardzo niewiele, poza rozdziałem dotyczącym przypadków użycia: Przypadki użycia są sposobem na uchwycenie wymagań systemów, czyli tego, co systemy mają robić. Kluczowymi pojęciami…
W perspektywie krótkoterminowej architektura oprogramowania pomaga zredukować czas i koszty rozwoju.W dłuższej perspektywie architektura oprogramowania pomaga zredukować koszty utrzymaniu. https://medium.com/@learnwithwhiteboard_digest/basics-of-software-architecture-a-guide-for-developers-8098a76881ca Wstęp W 2017 roku pisałem dość ogólnie o logice wzorca architektonicznego MVC kończąc artykuł słowami: A gdzie mityczna baza danych? Tam gdzie jej miejsce: zarządza danymi utrwalanymi w pamięci. Baza danych i systemy zarządzania danymi w architekturze obiektowej nie stanowią miejsca na logikę biznesową, standardowym wzorcem projektowym jest tu active records. Podstawową zaletą stosowanie tego wzorca jest separacja utrwalonych danych od aplikacji. To pozwala skupić całą logikę i jej zmienność w kodzie aplikacji i jego architekturze. Dzięki temu…
Tym razem króciutko: Wczoraj byłem na #digitexpo w Edynburgu (Digit-Expo). Głównie firmy z UK ale też i międzynarodowe: dostawcy urządzeń sieciowych i usług chmurowych. Generalnie widać, że IT idzie w stronę "utility": nie rozumiesz ale używasz bo wiesz do czego to służy (ale nie koniecznie jak działa). Da się zaobserwować to, że producenci dostarczają specjalizowane klocki lego, na targach bardzo mało integratorów (ale było kilku). Kiedyś na pytanie "Co robisz" padła by odpowiedź: "liczę [coś]", dzisiaj w znakomitej większości pada odpowiedź: "używam kalkulatora". Odchodzi czas monolitów, nadchodzi czas powszechnej integracji.…
Myślenie systemowe Najprostsze rzeczy bywają najtrudniejsze w modelowaniu, powodem jest ich "pozorna" prostota. Na wielu uczelniach na świecie zaczęły sie pojawiać studia podyplomowe i szkolenia o wdzięcznym tytule "Myślenie systemowe" (System Thinking, np. to na MIT), ich celem jest kształtowanie myślenia zorientowanego na postrzeganie świata jako systemu czyli mechanizmu złożonego z współpracujących obiektów. Tu pojawia się stosowane w nauce pojęcie "mechanizm" . Po co i kiedy używamy tego pojęcia? "Mechanizmów poszukuje się w celu wyjaśnienia, jak powstaje jakieś zjawisko lub jak działa jakiś istotny proces." . Innymi słowy analizując lub…
Wstęp Temat licencjonowania i wyceny wartości oprogramowania przewija się często w moich projektach. Bywam nie raz proszony o wycenę posiadanego oprogramowania co, jak nie trudno się domyśleć, nie jest proste. Powszechnym zjawiskiem jest zawyżanie lub zaniżanie tej wartości, zależnie od tego do czego wynik wyceny zostanie użyty. Tam gdzie przedmiotem wyceny są posiadane aktywa, wyceny są często zawyżane przez sprzedającego udziały a zaniżane przez ich nabywcę. Bardzo często podejmowane są próby bazowania na cenach transakcyjnych, jednak są to wyceny obarczone przypadkowością, gdyż są to tak naprawdę wyceny spekulacyjne, obarczone wpływem…
Na temat tego jakim uciążliwym długiem technologicznym jest monolityczny system napisano wiele, dzisiaj kolejne dwie ciekawe pozycje literatury: CMMI Compliant Modernization Framework to Transform Legacy Systems oraz Practical Event-Driven Microservices Architecture: Building Sustainable and Highly Scalable Event-Driven Microservices . Pierwsza publikacja opisuje metodę zaplanowania wyjścia z długu technologicznego z perspektywy analizy biznesowej, druga opisuje możliwą realizację techniczną z perspektywy architektury aplikacji i ewolucyjnej migracji z architektury monolitycznej do komponentowej (mikro-serwisy). Czym jest monolit? Jest to system, którego architektura stanowi jeden niepodzielny blok realizujący funkcje biznesowe. Kluczową cechą i zarazem wadą,…
Friedenthal, S., Moore, A., & Steiner, R. (2015). A practical guide to SysML: the systems modeling language (Third edition). Elsevier, MK, Morgan Kaufmann is an imprint of Elsevier. https://www.sciencedirect.com/book/9780128002025/a-practical-guide-to-sysml
Analityczne modele BPMN to łańcuchy aktywności reprezentujących procedury oraz ich produkty czyli dokumenty (dane). Na tych modelach aktywność to abstrakcja reprezentująca (całą) pracę, której efekt (wynik) jest prezentowany jako treść (DataObject), czyli aktywność kopania rowu kończy się pisemnych stwierdzeniem, że rów wykopano, z ewentualnym opisem parametrów tego rowu (patrz specyfikacja BPMN i definicja atomowej aktywności w procesach ). A gdzie dokładny opis machania łopatą albo obsługi koparki? Nie tu (patrz Procesy a procedury). Tak więc nie używamy notacji BPMN do modelowania procesów i struktury produkcji. Skoro nie BPMN to czego…
Ontologia jako narzędzie tworzenia "modeli świata", jest bardzo dobrym narzędziem do projektowania danych, zorganizowanych - w łatwe do zarządzania w bazach NoSQL - dokumenty. Wstęp Niedawno napisałem: Czy opracowanie ontologii jest łatwe? Nie, nie jest. Czy zła ontologia szkodzi? Tak, potrafi doprowadzić do fiaska projektu informatycznego. źr.;: Ontologia czyli jak się to robi Po co to wszystko? Obecnie często mówimy o Big Data, czyli o masowo gromadzonych danych. Ich gromadzenie wymaga opracowania struktury ich gromadzenia i zarządzania nimi, bez tego powstanie "stos nieskatalogowanych dokumentów". Proces gromadzenia danych jest stratny, więc…
Wiele problemów w projektach informatycznych, to skutki źle zbudowanej ontologii lub jej braku w projekcie. Niemal co druga firma (46 proc. badanych przez AIIM, 2022) ocenia, że przeciwdziałanie chaosowi informacyjnemu wewnątrz ich organizacji ?wypada słabo? lub ?wymaga poprawy?. Obecnie większość przetwarzanych w firmach treści to treści częściowo lub nawet całkowicie nieustrukturyzowane. Zarzadzanie nimi wymaga nowych metod . [toc] Czym jest ontologia Ontologia jest często nazywana reprezentacją wiedzy. Pozostaje pytanie co jest tu tą wiedzą? Czy wiedzą jest to co oznacza w określonym języki (tu polskim) słowo "samochód", czy wiedzą jest…
