Jarosław Żeliński IT-Consulting

Anonimowy czat przy porannej kawie

Regulamin

  1. Celem uruchomienia tego czata jest umożliwienie uzyskania podstawowej wiedzy o kompetencjach i oferowanych usługach Autora Bloga, przy zachowaniu anonimowości osoby pytającej.
  2. Autor Bloga na tym czacie odpowiada wyłącznie na pytania dotyczące prowadzonej działalności, oferowanych usług oraz udziela krótkich wskazówek i konsultacji.
  3. Z uwagi na charakter tego czata, odpowiedzi to krótkie wpisy (1000 znaków, ok. 140 słów: mikro-konsultacje).
  4. Przechowywana jest i udostępniana historia ostatnich 99 wpisów.
  5. Dyżur Autora na czacie jest prowadzony w dni robocze w godzinach porannych 9:00 – 11:00 (CET) ale pytania można wpisywać całą dobę.
  6. Jest możliwe, że w godzinach dyżurowania Autor będzie zajęty i nie odpowie od razu.
  7. Anonimowość pytającego (brak danych kontaktowych) powoduje, że nie są wysyłane żadne monity o odpowiedziach i nowych wpisach, więc trzeba samemu zaglądać tu po nowości.
  8. Treść dyskusji jest dostępna publicznie bez ograniczeń.
  9. Darowizna (po prawej) jest wyrazem podziękowania autorowi a nie zakupem usług.

Czat

Korzystając z czatu oświadczasz, że akceptujesz fakt jawności umieszczanych tu treści i wyrażasz zgodę na ich przetwarzanie oraz miejsce ich publikacji. Wydawca serwisu nie odpowiada za utrudnienia występujące u niektórych osób, powodowane przez konfigurację ich infrastruktury i przeglądarki.

Latest Message: 7 hours, 28 minutes ago
  • guest_8356 : Jednak można odpowiedźieć tak/nie czy podane stwierdzenie, przypomnę: ""związku kompozycji używamy wyłącznie do modelowania struktury systemu (nie architektury) oraz modelowania profili" jest prawdziwe bądź nie 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 zawsze gdy ktoś mnie pyta o jakiś związek pytam: co chcesz pokazać"
  • guest_8356 : W tym wypadku rozumiem, że to stwierdzenie jest prawdziwe 🙂 Zwłaszcza patrząc z punktu widzenia dobrych praktyk.
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 , architektura to sztuka 😉 a jedynym miernikiem jest koszt systemu. Dlatego używanie kompozycji w kodzie jest bardzo zła praktyką, ale ja nikomu nie zabraniam, ale tam gdzie je ja jestem projektantem nie znajdzie Pan tego związku w modelu kodu i potrafię to uzasadnić. jeżeli ktoś szuka algorytmu na projektowanie to nie ma takiego
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 dobrą praktyką są jak najluźniejsze powiązania, a kompozycja jest ich zaprzeczeniem
  • guest_8356 : Czyli kompozycję użyjemy wyłącznie by pokazać części systemu bądź na profilach. Nie przy architekturze
  • Jaroslaw Zelinski : Raczej tak, na poglądowych projektach metamodeli,
  • Jaroslaw Zelinski : ładnie to wyjaśniono w spec. SysML: najpierw tworzymy metamodel (definicje bloków, tu są kompozycje jako związki pojęciowe) a potem tworzymy model systemu, i tu już nie ma nic poza zależnościami i przepływami.
  • guest_8356 : "Związek zawierania to nie jest całość część" Czym jest więc związek zawierania jeśli nie związkiem całość-część? Patrząc na przywołany przykład faktury i sekcji tego dokumentu jaką jest "adres", to "na chłopski rozum" faktura jest całością, a jego sekcje jego częściami. "Na chłopski rozum" nie wiedzę różnicy między stwierdzeniem "X jest częścią Y", a "X zawiera się w Y".
  • Jaroslaw Zelinski : Czym jest więc związek zawierania jeśli nie związkiem całość-część? Na blogu są opisy albo formularz poniżej i zapraszam 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : "na chłopski rozum" to ludzie umierają, faktura to nie jest wykonywalny kod.. tylko komunikat (JSON.XML)
  • Jaroslaw Zelinski : ci którzy modelują dokumenty tak jak kod tworzą straszne potwory ...
  • guest_8356 : "Na blogu są opisy"
  • Jaroslaw Zelinski : są,
  • guest_8356 : Chat nie wysłał całości mimo ze podałem cały tekst w polu
  • Jaroslaw Zelinski : czat wycina niektóre znaki
  • guest_8356 : Powinno być jeszcze: https://it-consulting.pl/2016/10/24/zwiazki-w-uml-czyli-abstrakcja-vs-rzeczywistosc/ https://it-consulting.pl/2022/07/08/zwiazki-miedzy-elementami-w-modelach-systemow-sladowanie/ wspomniane opisy IMO nie wyczerpują wyjaśnienia.
  • guest_8356 : c.d. Jak rozmawiam z ludźmi argument "kompozycja stosowana jest do fizycznych rzeczy" jest zbijany.
  • Jaroslaw Zelinski : "wspomniane opisy IMO nie wyczerpują wyjaśnienia." owszem,
  • Jaroslaw Zelinski : "kompozycja stosowana jest do fizycznych rzeczy" jest zbijany. ... czym?
  • guest_8356 : c.d. ludzie polemizują stwierdzając, że dokument w systemie jest reprezentacją fizycznego dokumentu, a więc kompozycja pasuje. Co więcej jako kontrargumenty słyszę, że fizyczny w IT jest tylko procesor, serwer, czyli hardware.
  • Jaroslaw Zelinski : "dokument w systemie jest reprezentacją fizycznego dokumentu" to bzdura, nawet ustawowa definicja mówi, że dokument do treść, takie argumenty wytaczają ludzie od JavaEE i .NET (także C++) to tam wszystko jest kodem co potężna wadą tych narzędzi, ale UML i OO to nie C++ ani Java
  • Jaroslaw Zelinski : " fizyczny w IT jest tylko procesor, serwer, czyli hardware." czyli udowadniają że nie wiele rozumieją
  • guest_8356 : "takie argumenty wytaczają ludzie od JavaEE i .NET (także C++)". Wręcz przeciwnie. Słyszę takie rzeczy od analityków, którzy nie mają doświadczenia programistycznego.
  • Jaroslaw Zelinski : rozumiem że jak w zegarku zastąpią koła zębate kodem to już nie jest zegar ?
  • Jaroslaw Zelinski : "Słyszę takie rzeczy od analityków, którzy nie mają doświadczenia programistycznego." ciekawe u kogo z czego sie tego nauczyli
  • guest_8356 : ""wspomniane opisy IMO nie wyczerpują wyjaśnienia." owszem," Dlaczego więc nie opisuje Pan wyczerpująco na blogu tak, by nie było żadnych wątpliwości?
  • guest_8356 : "to tam wszystko jest kodem co potężna wadą tych narzędzi, ale UML i OO to nie C++ ani Java" Z drugiej strony tworząc architekturę HLD/LLD tworzymy architekturę przyszłego kodu, a więc wydaje się, że to powinno być tożsame. Nie mówię o modelowaniu rzeczy z frameworków jak DTO inne takie czyli wchodzenie mocno w technologię, ale jednak te nasze modele do abstrakcja tego co ma powstać.
  • Jaroslaw Zelinski : "Dlaczego więc nie opisuje Pan wyczerpująco na blogu tak, by nie było żadnych wątpliwości?" bo każdy na problem z czym innym 😉
  • guest_8356 : " bo każdy na problem z czym innym" Jednak można wciąż pisać trochę szerzej, podając szersze przykłady zamiast jednego zdania np. "stosujemy tylko do fizycznych elementów" 😉
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 : architektura kodu i jego działanie to "maszyna" (fakt, że wirtualna), DTO to pojęcie z Java, raczej był używał "komunikat" a jego argumentem może być JSON lub XML (a to nie są DTO)
  • guest_8356 : "Jaroslaw Zelinski :Posted: 2025/06/10 @ 11:38:31" fizyczny w IT jest tylko procesor, serwer, czyli hardware." czyli udowadniają że nie wiele rozumieją" Ciężko również mi byłoby się zgodzić z tym, że strukturę systemu możemy uznać za "coś fizycznego".
  • Jaroslaw Zelinski : każdy "system" (komponentowy) to raczej komponenty) (aplikacje) i ich REST-API a nie "kawałki całość część"
  • Jaroslaw Zelinski : Ciężko również mi byłoby się zgodzić z tym, że strukturę systemu możemy uznać za "coś fizycznego"........... to bardzo źle 😉
  • guest_8356 : Źle ponieważ...?
  • Jaroslaw Zelinski : bo projekt programatora pralki czy zegara jako kółka zębate i komputer niczym sie nie różnią 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : Jeżeli szafę na dokumenty zastępujemy komputerem to........? Jeżeli klawisze starego telefonu zastęujemy koomputerem to...........? Jeżeli część człowieka zastępujemy komputerem to.............?
  • guest_8356 : Tak samo można stwierdzić, że projekt dokumentu niczym się od nich nie różni 🙂 Nie mówię, że tak twierdzę, ale takie kontrargumenty padają dla stwierdzenia, że zdigitalizowany dokument nie jest reprezentacją fizycznego dokumentu --> w domyśle jak rozumiem autorów tego argumentu chodzi im o zadrukowaną kartkę papieru jakąś treścią.
  • Jaroslaw Zelinski : "projekt dokumentu" to struktura treści komunikatu a nie aplikacji i jej kodu
  • Jaroslaw Zelinski : nie modelujemy papier bo to nośnik a nie dokument
  • guest_8356 : Czyli de facto by zbić argument "fizyczności" dokumentu trzeba wspierać się ustawodawstwem.
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 , " by zbić argument "fizyczności" dokumentu trzeba wspierać się ustawodawstwem." można, bo ten zapis w ustawie "czyni prawem" to że treść niosą znaki a nie ich nośnik
  • guest_8356 : Czyli w zasadzie by dowieźć fizyczności treści chociażby ustawa musiałaby to potwierdzić, a tego nie robi.
  • Jaroslaw Zelinski : treść z zasady nie jest fizyczna
  • Jaroslaw Zelinski : ja z takimi ludźmi od dawna nie dyskutuję tylko proszę o oferte w medejsach na wykonanie
  • guest_8356 : "z zasady", gdzie ta zasada jest spisana? 😉
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8356 to proszę dotknąć treści tego co Pan mówi 😉 (polecam studiowanie ontologii)
  • guest_8356 : Na kartce papieru dotknę 😅 Ale już wiemy, że treść i nośnik to dwie różne rzeczy.
  • Jaroslaw Zelinski : bingo, (dotknie Pan zadrukowanego papieru a nie treści)
  • guest_8356 : Tylko gros ludzi tego dokumentu nie kupuje, bo i tak zawsze wszędzie się uczy, że kompozycja.
  • guest_8356 : *tego argumentu nie kupuje
  • guest_1750 : Skąd się wziął tutaj stereotyp DataType? Ne widzę takiego nigdzie w Internecie ani VP (https://it-consulting.pl/wp-content/uploads/2021/02/image-1.png)
  • Jaroslaw Zelinski : Spec UML, 10 Simple Classifiers 10.1 Summary This clause specifies various kinds of Classifier that do not have complex internal structure. 10.2 DataTypes
  • Jaroslaw Zelinski : "Ne widzę takiego nigdzie w Internecie ani VP" zawsze sugeruję patrzeć do oryginalnej specyfikacji 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : a w Internecie: https://www.uml-diagrams.org/data-type.html
  • guest_6673 : Co Pan sądzi o https://www.linkedin.com/posts/szymon-ziolo-redpill_diagramy-klas-uml-czy-tylko-dla-programistw-activity-7338203001779556352-Ocou?utm_source=share&utm_medium=member_desktop&rcm=ACoAACoy83oBLbqI6DuxOpBKAPm19tpRFEbF6T0
  • guest_1695 : Analizował Pan przepisy dotyczące zarządzania dokumentacją w podmiotach publicznych, czy każdy dokument w sprawie otrzymuje ten sam kwalifikator archiwalny określony dla danej klasy w w JRWA?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_1695 generalnie decyduje o tym instrukcja kancelaryjna, każda sprawa (teczka) dostaje sygnaturę zgodnie z JRWA, dokumenty są przyporządkowane do sprawy kontekstowo i są kwalifikowane indywidualnie wg. JRWA, sprawa grupuje kontekst, każdy dokument ma indywidualną kwalifikację
  • Jaroslaw Zelinski : guest_6673 , sorry ale on znowu pisze , już się wypowiedziałem w tym wątku na LI,
  • Jaroslaw Zelinski : guest_6673 i wpis został już chyba usunięty
  • guest_900 : Wiadomo, że logowania nie projektujemy i nie uwzględniamy jako UC. Załóżmy, że chcę udokumentować, że aplikacja używa https://firebase.google.com/docs/auth?hl=pl. Gdzie to powinno być?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_900, to jest środowisko aplikacji, polecam publikacje na temat architektury heksagonalnej oraz Martin, R. C. (with Grenning, J., & Brown, S.). (2018). Clean Architecture: A craftsman’s guide to software structure and design. Prentice Hall. rozdz. The operating system is a detail
  • guest_3453 : Jak widzę skrót JRWA, to przypomina mi się cytat:
  • guest_3453 : W polskiej administracji nie ma informatyzacji, a jedynie przeniesienie do komputerów XIX-wiecznego pruskiego systemu papierowego.
  • Jaroslaw Zelinski : guest_3453 JRWA to ważny system klasyfikacji, podobnie jak klasyfikacja literatury w bibliotekach, to podstawowe metadane. Życzył bym sobie by klienci korporacyjni mieli taki porządek w papierach jak urzędy 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : guest_3453 problem w tym, że wielu urzędników nie rozumie zagadnień archiwistyki, zresztą nie tylko urzędnicy :), efekt jest taki, że jak Sąd żąda dokumentów od urzędu to dostaje je natychmiast, a jak zażąda od firmy prywatnej, to czekamy tygodniami 🙂
  • Jaroslaw Zelinski : guest_3453 : "W polskiej administracji nie ma informatyzacji, a jedynie przeniesienie do komputerów XIX-wiecznego pruskiego systemu papierowego." tylko wtedy gdy system powstaje pod dyktando urzędników a deweloper odtwarza w kodzie wszelkie głupoty
  • guest_550 : Często pisze Pan o tym by zaprojetkować logikę aplikacji przed kodowaniem. Co jeśli wybieramy pudełkowe narzędzie typu dynamics od microsoftu? Czy projektowanie architektury z podziałem na komponenty w ogóle ma sens, skoro takie narzędzia mają już swoją architekturę, której przecież nie zmienimy?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_550 : odpowiedź jest tu https://it-consulting.pl/2025/04/27/jak-udokumentowac-monolit/
  • Jaroslaw Zelinski : guest_550 , dokumentujemy wyłącznie procedury/algorytmy, kupujemy system FK nie dlatego, że tak sie nazywa ale dlatego waliduje dokumenty wg. naszego żądania: szablon faktury i jego walidacje są wymaganiem wobec istniejącego ERP.
  • guest_4179 : Dzień dobry, czy szykuje Pan nową książkę?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_4179 : to trwający dylemat: ile czasu na pisanie książki a ile czasu na pisanie recenzowanych publikacji naukowych, pracują nad jednym i drugim 🙂
  • guest_8046 : Dzień dobry, Mam krótkie pytanie dotyczące modelowania danych BPMN W naszym przypadku zdarzeniem początkowym jest potrzeba utworzenia naboru. Administrator wykonuje akcję „Utwórz nabór”, a jej wynikiem jest nowy obiekt danych – nabór w statusie „nowy”. Zastanawiam się, czy ten obiekt danych powinien być umieszczony w poolu Administratora, jako że to on go tworzy, czy w poolu Systemu, skoro jest to obiekt systemowy i tam będzie dalej przetwarzany?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8046 1. w BPMN nie ma czegoś takiego jak modelowanie danych, szablony treści DataObject to inne modele, 2. w BPMN nie ma "systemów" (taki tor nie ma prawa sie pojawić na diagramie BPMN, bo: model wykonywalny to jeden system jest nim cały Poll, a model analityczny to model Computation Independent Model).
  • Jaroslaw Zelinski : guest_8046 , nie mają sensu próby zastępowania notacji UML notacją BPMN i odwrotnie, nie przypadkiem powstały dwie odrębne.
  • guest_8046 : Dziękuje za odpowiedź, z tym systemem to było takie oczywiste, musiałem doznać chwilowego zaćmienia.
  • Jaroslaw Zelinski : 🙂
  • guest_2117 : czy wykorzystywanie cache przeglądarki do tymczasowego przetrzymywania danych jest bezpieczne?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117 , chodzi o cache czy o lokalną pamięć przeglądarki?
  • Jaroslaw Zelinski : tu więcej: https://it-consulting.pl/2020/07/13/aplikacje-webowe-i-mikroserwisy-czyli-architektura-systemow-webowych/
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117 : "czy wykorzystywanie cache przeglądarki do tymczasowego przetrzymywania danych jest bezpieczne?" po drugie nie ma czegoś takiego jak "niebezpieczne środowisko" są tylko złe projekty logiki
  • guest_2117 : chodzi o cache, z drugiej strony nie wiedziałem, że jest coś takiego jak lokalna pamięć przeglądarki
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117, cache przeglądarki to także jej pamięć, tak jak cache dysku w windows że był szybsze 😉
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117 : "nie wiedziałem, że jest coś takiego jak lokalna pamięć przeglądarki" przeglądarka to samodzielny system operacyjny
  • guest_2117 : "nie wiedziałem, że jest coś takiego jak lokalna pamięć przeglądarki" przeglądarka to samodzielny system operacyjny - to wiem, chodzi mi o to, że ma pamięć podręczną i lokalną
  • guest_2117 : po drugie nie ma czegoś takiego jak "niebezpieczne środowisko" są tylko złe projekty logiki - kiedy wykorzystanie cache jest złe a kiedy dobre?
  • Jaroslaw Zelinski : "chodzi mi o to, że ma pamięć podręczną i lokalną" jak każdy system
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117 : "kiedy wykorzystanie cache jest złe a kiedy dobre?" to złe pytanie... złe są źle zaprojektowane mechanizmy a nie ich elementy
  • guest_2117 : Jaroslaw Zelinski : guest_2117 : "kiedy wykorzystanie cache jest złe a kiedy dobre?" to złe pytanie... złe są źle zaprojektowane mechanizmy a nie ich elementy - co wskazuje na źle zaprojektowany mechanizm wykorzystujący cache?
  • Jaroslaw Zelinski : "co wskazuje na źle zaprojektowany mechanizm wykorzystujący cache?" np. możliwość włamania 😉
  • guest_2117 : sam fakt wykorzystania cache daje możliwość włamania?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2117 : "sam fakt wykorzystania cache daje możliwość włamania?" powtarzam, narzędzia same z siebie nie są ani złe ani dobre,
  • guest_4069 : Modeluje Pan fabryki i ich procesy uwzględniając ich systemy (np. CAD, MES). Próbował Pan zamodelować "fabrykę" oprogramowania? To znaczy opisać poszczególne systemy w SDLC na pewnym poziomie abstrakcji (np. Version Control System zamiast GIT) i przepływ danych do innych systemów. Wszędzie widuje się typową pętelkę SDLC a nigdzie nie widziałem na twardo opisu SDLC.
  • guest_4069 : Spróbowałem samemu zacząć - https://ibb.co/637Yfmc Ma to sens do usprawniania SDLC w swojej organizacji?
  • guest_9198 : Pytanie o duże modele składające się z wielu modułów wielokrotnego zastosowania. Wyobraźmy sobie że firma produktowa tworzy nową gamę produktów softwarowych np. typu ERP czy tam jakiś wielofunkcyjny MES. Jak utrzymywać model, gdy np. moduł/mikroserwis Faktury pojawia się w serii produktów Księgowość jak i Zakupy. Czy powinien być tworzony w CASE jeden gigantyczny model w celu zachowania spójności czy też osobne modele dla każdego z produktów i osobno modele reużywalnych mikroserwisów? Jeśli 1. to jak nim zarządzać bo przy tej skali jeden architekt nie da sobie czasowo rady (zakładamy zajmowanie się CIM i PIM oraz LLD) , jeśli opcja 2. to jak zachować spójność modeli? Jakieś doświadczenia w tego typu obszernych projektach analitycznych, gdzie jeden architekt/analityk to za mało?
  • Jaroslaw Zelinski : guest_4069 firma "fabryka" to nie oprogramowanie a jego wytwarzanie, modelując fabrykę, modelujemy osobno konkretne produkty i osobny proces ich wytwarzania, druga rada: jeżeli model zaczyna wyglądać jak talerz spaghetti to coś poszło nie tak,
  • Jaroslaw Zelinski : guest_9198: nie ma czegoś takiego jak " modele składające się z wielu modułów wielokrotnego zastosowania" bo czym innym jest to ile rodzajów klocków LEGO mamy do dyspozycji a co innego jak wygląda zbudowany z nich dom albo samochód, rzadko kiedy jeden analityk i architekt to za mało, raczej jest tak, że być może jest wiele różnhych produktów więc każdy powinien mieć osobnego (jednego) architekta
  • guest_2723 : To co w tym przypadku (SDLC) jest produktem a co procesem wytwarzania na tym diagramie? Co do spaghetti - tak, do uporządkowania
  • Jaroslaw Zelinski : guest_2723 : "To co w tym przypadku (SDLC) jest produktem a co procesem wytwarzania na tym diagramie?" produkt jest konkretna aplikacja, procesem jest iteracyjne projektowanie i wytwarzania

W przypadku potrzeby uzyskania dalszych (już płatnych) konsultacji:

Jeżeli najpierw wolisz sam spokojnie poczytać, oferuje blog w formie PDF:
– lata 1998-2010 (bezpłatnie)
– lata 2011-2015 (5 GBP)
– lata 2016-2020 (10 GBP)
– lata 2021-2025 (15 GBP)

oraz

– prawo autorskie, architektura i rola architekta (70 s. wybór tekstów, 20 GBP)

O mnie

Jarosław Żeliński: Od roku 1991 roku, nieprzerwanie, realizuje projekty z zakresu analiz i projektowania systemów, dla urzędów, firm i organizacji. Od 1998 roku prowadzi samodzielne studia i prace badawcze z obszaru analizy systemowej i modelowania (modele jako przedmiot badań: ORCID). Od 2005 roku, jako wykładowca akademicki wizytujący (nieetatowy), prowadzi wykłady i laboratoria (ontologie i modelowanie systemów informacyjnych, aktualnie w Wyższej Szkole Informatyki Stosowanej i Zarządzania pod auspicjami Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.) Oświadczenia: moje badania i publikacje nie mają finansowania z zewnątrz, jako ich autor deklaruję brak konfliktu interesów. Prawa autorskie: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt. 1) lit. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych zastrzegam, że dalsze rozpowszechnianie artykułów publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione bez indywidualnej zgody autora (patrz Polityki Strony). Konsultacje: dostęp do treści Bloga jest bezpłatny, jednak wszelka pomoc oraz wyjaśnienia dotyczące treści artykułów autora bloga, udzielane są wyłącznie w ramach płatnych konsultacji.