sposób, w jaki coś powstaje, przebiega lub działa (słownik j.polskiego PWN), np. sposób działania organizacji, oprogramowania;
w nauce mechanizmy są obiektami o określonych własnościach i procesami zorganizowanymi w taki sposób, że powodują one regularne zmiany, począwszy od początku, czy też warunków początkowych, aż do zakończenia działania lub warunków końcowych (statystycznie określona korelacja nie jest modelem, nie określa ona związku przyczynowo-skutkowego, jest jedynie stwierdzeniem statystycznej powtarzalności) (Machamer, P., Darden, L., & Craver, C. F. (2000). Thinking about mechanisms. Philosophy of Science, 67(1), 1?25.); .
„mechanizm jest wyjaśnieniem powiązania, którego Hume szukał między przyczyną a skutkiem”, „mechanizm zachowania jest złożonym systemem, który opisuje to zachowanie poprzez interakcję wielu komponentów, przy czym interakcję między komponentami można opisać opisać jako związki uogólnień (generalizacji) komponentów tego systemu” (Glennan, 1996), (patrz także: Mechanism in Science)
