Jakie przypadki użycia ma poczta a jakie szafa grająca

Myślenie systemowe Najprostsze rzeczy bywają najtrudniejsze w modelowaniu, powodem jest ich "pozorna" prostota. Na wielu uczelniach na świecie zaczęły sie pojawiać studia podyplomowe i szkolenia o wdzięcznym tytule "Myślenie systemowe" (System Thinking, np. to na MIT), ich celem jest kształtowanie myślenia zorientowanego na postrzeganie świata jako systemu czyli mechanizmu złożonego z współpracujących obiektów. Tu pojawia się stosowane w nauce pojęcie "mechanizm" . Po co i kiedy używamy tego pojęcia? "Mechanizmów poszukuje się w celu wyjaśnienia, jak powstaje jakieś zjawisko lub jak działa jakiś istotny proces." . Innymi słowy analizując lub…

Czytaj dalejJakie przypadki użycia ma poczta a jakie szafa grająca

RODO – blaski i cienie. Cz.II

Wprowadzenie 1Poprzedni artykuł o RODO kończył się słowami: Co przed nami? W RODO np. czytamy, że ?Ochrona osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych jest jednym z praw podstawowych. Art. 8 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej? ale już trzy akapity dalej czytamy, że ?Prawo do ochrony danych osobowych nie jest prawem bezwzględnym;?, więc mamy to prawo czy go nie mamy?  Dokument Rozporządzenie 2016/679 o ochronie danych osobowych (RODO) ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem…

Czytaj dalejRODO – blaski i cienie. Cz.II

Dokumenty czy niedokumenty…. czyli zarządzanie informacją i jej standaryzacja

Nie raz tu już pisałem, że analizy i projekty związane bezpośrednio z wymaganiami na oprogramowanie to "tylko" ok. 3/4 moich projektów. Jednak nawet, jeżeli projekt nie jest "nazwany" informatycznym, to zawsze jest "informacyjny" w rozumieniu zarządzania informacją (także zarządzanie wiedzą). Tym razem kilka słów na temat dokumentów. Stanowią one podstawową jednostkę informacji (i danych) w każdym systemie biznesowym. Są także źródłem danych dla hurtowni danych. Wstęp Wiele projektów związanych z dokumentami jest sprowadzanych do problemu: "jakie mamy dokumenty i co z nimi robimy?" Zaniedbuje się bardzo ważny element: odpowiedź na…

Czytaj dalejDokumenty czy niedokumenty…. czyli zarządzanie informacją i jej standaryzacja

Model pojęciowy, model danych, model dziedziny systemu

Niemalże każde spotkanie projektowe, na którym omawiane są modele UML, na każdym szkoleniu na temat UML, pojawia się problem o którym pisze Ron Ross (wytłuszczenia moje): Another implication is that concept models and logical data models are clearly distinct. Unfortunately, many people blur the line between them. That?s wrong. A concept model is about the meaning of the words you use, and the business statements you make assuming those meanings. It?s about communication. A logical data model is about how you organize what you think you know about the world…

Czytaj dalejModel pojęciowy, model danych, model dziedziny systemu

TDD – czy same testy to wymagania?

Na niedawno zakończonej konferencji beIT organizowanej na Politechnice Gdańskiej przez Wydział Elektrotechniki, Telekomunikacji i Informatyki, wygłosiłem referat zatytułowany Filozofia czyli Aplikacja jako element biznesowej rzeczywistości (a nie gra komputerowa). Przesłanie tej prezentacji to: Oprogramowanie bardzo często zastępuje konstrukcje rzeczywiste takie jak zegarek, kartoteka, biblioteka, księgi handlowe, programator pralki i wiele innych rzeczy. Dlatego analiza powinna polegać na zrozumieniu i udokumentowaniu mechanizmu działania "tego czegoś" a nie jedynie na spisaniu zewnętrznych oznak tego działania i zarządzanie tym spisem. Referat miał lekkie podłoże filozoficzne :). Ten artykuł nie będzie jednak powtórzeniem referatu (wyżej link…

Czytaj dalejTDD – czy same testy to wymagania?

Wymiarowanie oprogramowania

Wprowadzenie Bardzo często spotykam się z metodami wymiarowania oprogramowania, czyli mówiąc ludzkim językiem: oceny pracochłonności jego wytworzenia. Typowym argumentem za stosowaniem tych metod jest potrzeba planowania. Nie raz spotykam się z porównaniami do pomiaru powierzchni np. w budownictwie (cytat celowo ze strony stosownego stowarzyszenia): Wymiarowanie oprogramowania, ma podobne znaczenie, co wymiarowanie w innych dziedzinach inżynierii. Określa wielkość, pozwala na porównywanie różnych przedsięwzięć, szacowanie kosztów wytwarzania i lepsze planowanie. Punkty funkcyjne ? najbardziej popularna i promowana przez specjalistów jednostka wielkości oprogramowania, to przykładowo odpowiednik metrów kwadratowych w budownictwie. Wyobraźmy sobie tę…

Czytaj dalejWymiarowanie oprogramowania

UML version 2.5

Co prawda formalna publikacja wersji 2.5 UML  to 1 marzec 2015 r. ale co ma wisieć nie utonie (spokojne przebrnięcie tych 794 stron wymaga czasu i cierpliwości), czyli wzmianka i kilka słów z pierwszych wrażeń. Specyfikacja  do pobrania tu: Documents Associated With Unified Modeling Language (UML) Version 2.5 (Źródło: UML 2.5)  Zdaję sobie sprawę z tego, że poniższe nie wszystkim z Was wszystko wyjaśni ale ten akurat wpis adresuję dla tych z Was, którzy korzystają już z UML, nawet w bardzo prosty sposób. Wersja 2.5 UML to wersja chyba przełomowa, bo: zrezygnowano w…

Czytaj dalejUML version 2.5

Analysis Patterns: Reusable Object Models

Jedna z ciekawszych i popularniejszych książek (ja mam dodruk z 2010 roku). Bardzo często spotykam się w sieci z powoływaniem się na tę książkę w kwestii "wzorców analitycznych". Jednak po pierwsze nie należy zapominać, że napisana została w 1996 roku (od tamtej pory mamy jednak pewien postęp, do tego książka jest ilustrowana symbolami opartymi na notacji ERD a nie UML), a po drugie, o czym wielu zapomina, Fowler prezentuje w niej modele koncepcyjne a nie strukturalne (wytłuszczenie moje): Analysis Patterns provides a catalogue of patterns that have emerged in a wide…

Czytaj dalejAnalysis Patterns: Reusable Object Models

Bo banki od wszystkiego są do niczego czyli złe modele dziedziny

Swego czasu na jednej z konferencji o analizie wymagań, mówiłem o potrzebie zrozumienia funkcjonowania analizowanej organizacji (firmy):...wszystko to co nas otacza, samo w sobie jest naturalnie proste. Złożone są, nie poszczególne rzeczy, a to, że jest ich wiele i mają na siebie wzajemny wpływ. Pamiętajmy, że jedna z najtrudniejszych gier na świecie ? szachy ? to tylko kilkanaście figur i proste reguły ich przemieszczania. Nawet największą organizację można, w toku analizy, rozłożyć na skończoną liczbę ról i reguł ich postępowania i zrozumieć jej funkcjonowanie. (żr. Jarosław Żeliński, referat na konferencji o systemach ERP).Analiza biznesowa to etap opisu (zrozumienia) modelowanej organizacji (modele procesów itp.). Potem, powstaje model rozwiązania, którym jest nie raz własnie oprogramowanie, jego logika (patrz powyższy cytat) to "obiektowy model dziedziny systemu", a nie jakiś diagram klas nafaszerowany atrybutami i pozbawiony operacji bo jest dokładnie odwrotnie...

Czytaj dalejBo banki od wszystkiego są do niczego czyli złe modele dziedziny

Analiza wymagań – zrozumienie

Dzisiaj krótki artykuł o wymaganiach dziedzinowych. W jednym z poprzednich artykułów pisałem o wymaganiach, że problem tkwi w ich zrozumieniu i o tym, że przyszły użytkownik nie powinien pisać "jaki ma być ten program", bo popycha projekt w stronę chaotycznych oczekiwań. I tu  jest sedno: analiza nie powinna być tylko pasmem wywiadów, którego produktem będę setki stron zapisów z ankiet i przeprowadzonych rozmów. Analiza, to duża praca, której celem powinno być zrozumienie a nie tylko opisanie. (Analiza wymagań na oprogramowanie czyli opisanie czy zrozumienie). Wymagania najczęściej dzielimy na funkcjonalne i…

Czytaj dalejAnaliza wymagań – zrozumienie

Bo najważniejsi Panie są Aktorzy…

Bardzo często spotykam się z projektami, w których użytkownicy narzekają na dostawcę oprogramowania, uważają że program nie całkiem spełnia ich oczekiwania (wymagania podpisali... ale to nie rozwiązuje tego problemu). Problem polega na często spotykanym podejściu: analiza wymagań tylko w postaci wywiadów i w konsekwencji niepełne zrozumienie specyfiki biznesowej oraz fakt, że developer ma skłonności do uproszczeń i "normalizacji". Innym, moim zdaniem jeszcze gorszym podejściem, jest rozpoczęcie kodowania jeszcze w trakcie trwania wywiadów i tworzenie oprogramowania metodą codziennych, lub co tygodniowych spotkań z użytkownikiem opisującym kolejne aspekty systemu. Zbyt późne odkrywanie (a nie raz nawet niedostrzeganie tego), tego że pewne rzeczy są 'tymi samymi rzeczami" ale w innych kontekstach, prowadzi do bardzo wielu problemów z implementacją. Ale po kolei.

Czytaj dalejBo najważniejsi Panie są Aktorzy…

Wymagania biznesowe a wymagania wobec produktu – rola analityka

I tak mamy: 100% interfejsu użytkownika zamawia użytkownik (sam lub z pomocą specjalistów), 100% wymagań funkcjonalnych realizuje Model Dziedziny (projekt analityka-projektanta), 100% wymagań poza-funkcjonalnych realizuje developer (projekt i implementacja). Developer także implementuje model dziedziny z pomocą technologii jakiej używa.A jeżeli klient powie: nie mamy tych wzorów dokumentów i ekranów! To pierwszy sygnał, że nie ma podstaw do zamawiania jakiegokolwiek oprogramowania, bo najpierw trzeba "wiedzieć co się chce".Jak to zrobić? Tu kłania się analiza biznesowa: modelujemy procesy biznesowe, dla każdego z nich ustalamy wejście oraz efekt (produkt) czyli właśnie owe "wzory dokumentów". Po uporządkowaniu tego i upewnieniu się, że nie ma w tym bałaganu (powtórki, braki, niekonsekwencje, sprzeczności itp.) możemy pytać o gotowe oprogramowanie lub "zamawiać" jego wytworzenie. Produktem pracy analityka powinny być, poza modelami procesów bo one są narzędziem a nie celem, obiektowy model dziedziny czyli model tego jakimi informacjami i jak zorganizowanymi operuje organizacja, oraz to jak pracownicy tej organizacji chcą się komunikować z oprogramowaniem (źrodłem informacji jest jednak klient).Mamy czysty podział odpowiedzialności i łatwość rozliczenia projektu. Na czym polega haczyk? Klient nie może unikać odpowiedzialności za skutki swoich decyzji i udzielanych informacji. Ale też, co jest kluczowe: Analityk musi zrozumieć problem i zaproponować rozwiązanie.Jednak nie jest rolą analityka wykonanie oprogramowania! To "jak - technologia - ma to zostać zrealizowane" jest decyzją developera. Ma dużo pracy. Nie zapominajmy, że kod realizujący tak zwaną logikę biznesową to ledwie kilka procent całości kodu aplikacji, jednak nie zapominajmy także (programiści), że zła logika biznesowa dyskwalifikuje całe to oprogramowanie z prostego powodu: staje się nieprzydatne.

Czytaj dalejWymagania biznesowe a wymagania wobec produktu – rola analityka

Koniec treści

Nie ma więcej stron do załadowania