prawa autorskie – Jarosław Żeliński IT-Consulting

Diagram aktywności UML – kiedy

Post author:Jarosław Żeliński
Post published:23 lipca 2021
Post category:Analizy biznesowa i projektowanie oprogramowania
Post last modified:26 listopada 2024

Wprowadzenie

Od czasu do czasu jestem pytany o to, kiedy używać diagramu aktywności UML. Od 2015 roku specyfikacja UML wskazuje, że diagramy te są narzędziem modelowania metod czyli logiki kodu (dla Platform Independent Model): aktywności (activities) to nazwy metod, zadania/kroki (actions) to elementy kodu (przykłady w dalszej części).

Gdy powstawał UML, diagramy aktywności były używane także do modelowanie procesów biznesowych. W roku 2004 opublikowano specyfikację notacji BPMN, która w zasadzie do roku 2015 “przejęła” po UML funkcję narzędzia modelowania procesów biznesowych. W 2015 roku formalnie opublikowano specyfikację UML 2.5, gdzie generalnie zrezygnowano z używania UML do modeli CIM. Obecnie Mamy ustabilizowaną sytuację w literaturze przedmiotu: BPMN wykorzystujemy w modelach CIM (modele biznesowe), UML w modelach PIM i PSM jako modele oprogramowania (a modele systemów: SysML, profil UML).

Na przełomie lat 80/90-tych rozpoczęto prace nad standaryzację notacji modelowania obiektowego, w 1994 opublikowano UML 0.9, w 2001 roku pojawiają się pierwsze publikacje o pracach nad notacją BPMN, jednocześnie pojawia się Agile Manifesto, od 2004 roku ma miejsce spadek zainteresowania dokumentowaniem projektów programistycznych, w 2004 rok publikowano specyfkację BPMN 1.0, od tego roku ma miejsce wzrost zainteresowania modelowaniem procesów biznesowych, powoli stabilizuje się obszar zastosowania notacji UML. W 2015 roku opublikowano UML 2.5, stosowanie analizy (CIM) i i projektowania (PIM), jako etapu poprzedzającego implementacje, stało się standardem (źr. wykresu: Google Ngram).

Tak więc obecnie:

Nie używamy diagramów aktywności do modelowania procesów biznesowych. Do tego służy notacja BPMN!

Diagram aktywności może być modelem kodu na wysokim lub niskim poziomie abstrakcji, operujemy wtedy odpowiednio aktywnościami (activity) lub działaniami (actions). Te ostatnie to w zasadzie reprezentacja poleceń programu.

Nie ma czegoś takiego jak “proces systemowy”, oprogramowanie realizuje “procedury”.

Projektując oprogramowanie zgodnie ze SPEM , powstaje Platform Independent Model. W praktyce już na tym etapie programujemy, bo tworzymy logikę i obraz przyszłego kodu. Taka forma dokumentowania pozwala także lepiej chronic wartości intelektualne zamawiającego.

(więcej…)

Czytaj dalej

Projekt aplikacji – przykład

Post author:Jarosław Żeliński
Post published:18 czerwca 2020
Post category:Analizy biznesowa i projektowanie oprogramowania Przykładowe projekty
Post last modified:12 stycznia 2025

Wprowadzenie

Napisałem o orientacji na dokumenty w toku analiz:

Często jestem i ja pytany o to ??Jak wyjaśnić złożone rozwiązanie techniczne interesariuszom nietechnicznym?? Jak wielu mi podobnych odpowiadam: rozmawiaj dokumentami. Sponsor projektu, przyszli użytkownicy, postrzegają swoją pracę poprzez dokumenty: ich treść i układ. (Wymagania na formularze czyli diagramy struktur złożonych i XML)

Dzisiaj pójdziemy dalej, omówimy to gdzie i jak zachować tę informację. Posłużę się prostym przykładem przychodni weterynaryjnej. Artykuł będzie opisem metody podejścia do analizy zorientowanej na procesy i dokumenty.

Tekst ma dwie części: pierwsza jest opisem drogi jaka prowadzi nas do zdefiniowania tego jakie dokumenty, jaką mają (mieć) zawartość i strukturę. Praktycznie jest to opis analizy i projektowania. Druga – krótka – to przykładowa architektura logiki realizacji aplikacji, pokazująca miejsce dokumentowej bazy danych w architekturze i projekcie, czyli także projektowanie.

Celem tego wpisu jest pokazanie czym może być analiza oraz jej produkt jakim jest Techniczny Projekt Oprogramowania.

(więcej…)

Czytaj dalej

Ochrona oprogramowania a prawo autorskie – wartości intelektualne w umowach

Post author:Jarosław Żeliński
Post published:17 lipca 2017
Post category:Prawo autorskie i know-how
Post last modified:29 stycznia 2021

Wstęp W lutym 2017 r. opisywałem prawne aspekty pojęcia "przedmiot zamówienia" w sferze inżynierii oprogramowania. Niedawno ukazał się w prasie artykuł o domniemanym planowaniu wywłaszczenia programistów: Sejm jest o włos od zniesienia mechanizmu ochrony autorskiej twórców aplikacji. Na razie tych, którzy informatyzowali sądy, prokuratury i komorników. 1 Wywołał on sporą burzę w branży IT, niestety większość publikowanych w mediach wypowiedzi jest bardzo powierzchowna a niestety bardzo często wręcz fałszywa. Do tego nakładają się wypowiedzi lobbystów z branży IT, niejednokrotnie przemilczające pewne fakty a nie raz stawiające wręcz nieprawdziwe tezy. Otóż, o czym nie raz…

Czytaj dalej

Wymagania ? Zarządzanie wersjami

Post author:Jarosław Żeliński
Post published:20 listopada 2015
Post category:Analizy biznesowa i projektowanie oprogramowania
Post last modified:20 listopada 2015

Pomijając ich warianty, stosowane są dwie metody (grupy metod) dokumentowania wymagań i zarządzania nimi. Zakładamy, że są to wymagania wobec produktu (rozwiązania) jaki ma dostarczyć jego dostawca. W BABoK (Business Analysis Body of Knowledge), wymagania te musi spełnić dostarczony produkt, jednak oczywiście rozliczany jest dostawca rozwiązania. Stosowane są trzy metody (grupy metod) specyfikowania wymagań: Specyfikacja wymagań funkcjonalnych i poza-funkcjonalnych (i warianty tej metody). Specyfikowanie tak zwanej "czarnej skrzynki" (przypadki użycia). Specyfikowanie tak zwanej "białe skrzynki" (przypadki użycia + model dziedziny systemu). Pierwsza i najstarsza metoda bazuje na założeniu, że zamawiający i…

Czytaj dalej