pojęcie: metoda naukowa

dzia­ła­nie pole­ga­ją­ce na usys­te­ma­ty­zo­wa­nym i sfor­ma­li­zo­wa­nym docho­dze­niu do praw­dy, któ­re­go celem jest obiek­ty­wi­za­cja wyni­ków jakim jest teo­ria wyja­śnia­ją­ca obser­wo­wa­ne fak­ty (mecha­nizm ich powstawania). 

„Metoda nauko­wa powin­na być odróż­nia­na od celów i pro­duk­tów nauki, takich jak wie­dza, prze­wi­dy­wa­nia czy kon­tro­la. Metody są środ­ka­mi, za pomo­cą któ­rych te cele są osią­ga­ne. Metodę nauko­wą nale­ży rów­nież odróż­nić od meta-meto­do­lo­gii, któ­ra obej­mu­je war­to­ści i uza­sad­nie­nia sto­ją­ce za kon­kret­ną cha­rak­te­ry­sty­ką meto­dy nauko­wej (tj. meto­do­lo­gii) – war­to­ści takie jak obiek­tyw­ność, odtwa­rzal­ność, pro­sto­ta czy dotych­cza­so­we suk­ce­sy. Proponuje się regu­ły meto­do­lo­gicz­ne, któ­re mają rzą­dzić meto­dą, a meta-meto­do­lo­gicz­nym pyta­niem jest, czy meto­dy prze­strze­ga­ją­ce tych reguł speł­nia­ją dane war­to­ści. Wreszcie, meto­da róż­ni się, do pew­ne­go stop­nia, od szcze­gó­ło­wych i kon­tek­stu­al­nych prak­tyk, poprzez któ­re meto­dy są wdra­ża­ne. Te ostat­nie mogą obej­mo­wać: kon­kret­ne tech­ni­ki labo­ra­to­ryj­ne; for­ma­li­zmy mate­ma­tycz­ne lub inne spe­cja­li­stycz­ne języ­ki uży­wa­ne w opi­sach i rozu­mo­wa­niach; środ­ki tech­no­lo­gicz­ne lub inne środ­ki mate­rial­ne; spo­so­by komu­ni­ko­wa­nia i dzie­le­nia się wyni­ka­mi, czy to z inny­mi naukow­ca­mi, czy z ogó­łem spo­łe­czeń­stwa; lub kon­wen­cje, zwy­cza­je, wymu­szo­ne oby­cza­je i insty­tu­cjo­nal­ne kon­tro­le tego, jak i czym zaj­mu­je się nauka.” (Scientific Method)